این بحث در مورد عصر روشنگری است. دوران شکوفایی ادبیات و افزایش و رونق مطبوعات، دوران پیروزی دانش و مدارا، دورانی که قواعد و اسرار عقلانی نهفته در طبیعت، برجسته می‌شود و سیاست و اجتماع از منظر تازه‌ای مورد بحث قرار می‌گیرد. زمانه‌ای که به رابطه ساختار سیاسی با ساختار اجتماعی بیش از پیش توجه می‌شود.
...
در دوران روشنگری فلسفه سیاسی وارد مرحله تازه‌ای شد. چرا؟ چون خردباوری و خردورزی باب شد، دانش به عنوان یکی از منابع اصلی قدرت مطرح گشت و رهایی از تسلط کلیسا و جدایی قدرت سیاسی از آن در دستور کار قرار گرفت.
امثال جان لاک و لایپنیتس بذر مدارا پاشیدند. آنان معتقد بودند رهاساختن مردم از قید و بندهای خرافات، تنها با ساختن جامعه‌ای عقلانی میسر است. جامعه‌ای که با سانسور و سرکوب بیگانه بوده و آزادی بیان و مصونیت اظهار نظر، آسیب نبیند. جامعه ای که در آن «حقوق طبیعی» (حقوق شهروندی) قدر و منزلت داشته باشد، جامعه‌ای که اندیشه‌ورزان و آزادیخواهان زبان و فرهنگ مردم را بیآموزند و بتوانند از جمله از طریق مطبوعات با آنان در ارتباط باشند...
...
متاسفانه سراسر قرن هجدهم که در غرب نسیم روشنگری می‌وزید ایران ما جولان‌گاه قبایل چادرنشین و جنگجوی افشار و زند و قاجار برای تصاحب قدرت بود و همه همدیگر را می‌کشتند...
حدود یک قرن طول کشید تا در آسمان تفکر و ادب ایران اولین طلایه‌های روشنگری جرقه بزند.
یکی از منابع ارزنده این بحث کتاب «سرآمدان اندیشه و ادبیات از دوران باستان تا قرن بیستم» نوشته محسن جیدریان است.
...
تاریخِ جهان، دادگاهِ جهان است (۱)
دوران کلاسیک باستان Classical antiquity
…
تاریخ جهان دادگاه جهان است (۲)
قرون وسطی فاصله میان دوران باستان و رنسانس
...
تاریخِ جهان، دادگاهِ جهان است (۳)
رنسانس Renaissance دوران گذار بین سده‌های میانه و دوران جدید
...
سایت همنشین بهار
