Διάλεξη πρώτη: Εισαγωγή στο πρόγραμμα των διαλέξεων: Απέναντι σε μια εκθεμελιωτική κρίση, η «επιστροφή»

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Πέραν της Παρακμής
δώδεκα διαλέξεις

Βρισκόμαστε σε μια κομβική στιγμή κρίσης και διερώτησης για το μέλλον όχι μόνον του πολιτισμού, αλλά και της ίδιας της παρουσίας του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη, την οποία έρχεται να υπογραμμίσει η παγκόσμια οικολογική κρίση και η επέκταση της τεχνοφύσης. Εξάλλου, για πρώτη φορά στην ιστορία αποκτήσαμε τη δυνατότητα να καταστρέψουμε το ίδιο το οικοσύστημα πάνω στο οποίο έχουμε αναπτυχθεί και να μετασχηματίσουμε γενετικά τον ίδιο τον εαυτό μας.
Παράλληλα, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη τη γη αγωνιούν και προσπαθούν να προτείνουν εναλλακτικές διεξόδους σε μια κοινωνία όπου το εμπόρευμα και το θέαμα έχουν κυριαρχήσει: Από την ανάγκη της ριζικής αλλαγής του ενεργειακού μοντέλου και την αποανάπτυξη, τον περιορισμό του εμπορεύματος σύμφωνα με τα πρότυπα του αρχαιοελληνικού μέτρου, έως τη δημιουργία ή την ανανέωση της κοινοτικής παράδοσης που διατρέχει όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες.
Πρόκειται για μια μεγάλη αντιπαράθεση ανάμεσα στον άνθρωπο ως ΠΡΟΣΩΠΟ, με ό,τι αυτό μπορεί να συμαίνει σε επίπεδο μεταφυσικό, κοινωνικό και πολιτισμικό, δηλαδή τον άνθρωπο που υπάρχει μέσω του ΑΛΛΟΥ και τον άνθρωπο ως ΑΤΟΜΟ, σε ανελέητο πόλεμο εναντίον όλων των άλλων.
Αυτή η κρίση και η αντιπαράθεση λαμβάνει χώρα ενώ εξελίσσεται η τεχνολογική και οικονομική μετατόπιση του επικέντρου της παγκόσμιας οικονομίας, με την ανάδυση νέων δυνάμεων στο παγκόσμιο προσκήνιο – από την Κίνα μέχρι την έκρηξη του ισλαμισμού και τη μεγάλη γεωπολιτική αναταραχή που συνεπάγεται η εξάντληση του μονοπολικού δυτικοκεντρικού κόσμου.
Ιδιαίτερα σε περιοχές που βρίσκονται στα σύνορα των κόσμων, όπως η δική μας, η μεγάλη μετακίνηση των γεωπολιτικών συστημάτων των λαών και των ανθρώπων προκαλεί πλημμυρίδα εξελίξεων που μπορούν να οδηγήσουν είτε στην εξαφάνισή μας ως αυτόνομου συλλογικού υποκειμένου, είτε στην επανεπιβεβαίωση της ταυτότητας και του ρόλου μας στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Το τέλος της δυτικής πρωτοκαθεδρίας συνδυάζεται και συντονίζεται στην Ελλάδα με την εξάντληση της μεταπολιτευτικής περιόδου, δηλαδή της φαντασίωσης μιας απρόσκοπτης ένταξης στη Δύση, για την οποία φτάσαμε να απεμπολήσουμε κάθε αυτονομία. Στο οικονομικό πεδίο, μεταβληθήκαμε σε παρασιτική απόφυση των παγκόσμιων αγορών. Στο πεδίο του πολιτισμού, θελήσαμε να σβήσουμε κάθε ιδιαίτερη πολιτισμική παράδοση, τόσο στο επίπεδο του λαϊκού σώματος, όσο και σ’ εκείνο της υψηλής δημιουργίας και της τέχνης. Στο πεδίο της ιστορίας, θελήσαμε να κάνουμε τους Έλληνες άτομα χωρίς κανένα ρίζωμα στην παράδοση, στον πολιτισμό, στη γλώσσα και τη θρησκεία τους.
Κυνηγώντας το διαρκώς άπιαστο όνειρο μιας ατομοκεντρικής ενσωμάτωσής μας στη Δύση, ξεχάσαμε πως ο ελληνικός πολιτισμός και ο ελληνικός τρόπος αποτελούν ιδιαίτερη παράδοση μεταξύ Ανατολής και Δύσεως, που μπορεί να λειτουργεί δημιουργικά μόνον όταν οργανικά ενσωματώνει στοιχεία τόσο από τη Δύση όσο και από την Ανατολή, και όχι όταν αρκείται στη μίμησή τους. Το όνειρο ενός παρασιτικού εκσυγχρονισμού μάς οδήγησε στη σημερινή κατάσταση όπου, από τη μια έχουμε απορρίψει ή θέλαμε να απορρίψουμε την ιδιαίτερη υπόστασή μας, και από την άλλη γινόμασταν αποδεκτοί μόνον ως υπηρέτες, υποτακτικοί μιας αποικίας χρέους και ως τουριστικό εξάρτημα.

*****
Διαβάστε την συνέχεια [ Ссылка ]

свернуть