Size Macaristan’ın 10 yıllık başbakanı Viktor Orban’dan söz edeceğim bugün: Orban, gençlik hareketinden geliyor. Kendisinden önceki solcu başbakanın kitle desteğini kaybetmesi üzerine yapılan seçimde, yüzde 50’in üzerinde oy alarak iktidar oldu. “Tek adam” pozisyonu elde edince de demokrasinin altını oymaya başladı. Önce Anayasayı değiştirdi. Önünde engel olarak gördüğü yargıçları erken emekliye ayırdı. Muhalif medya organlarını susturdu. Kendi işadamları çevresini kayırıp zengin ederken Macar asıllı milyarder Soros’u, kendisini devirmeye çalışmakla suçladı. “Sorosçu” ilan ettiği muhaliflerine karşı acımasız bir kampanya başlattı. Akademik özerkliğe son verdi. Soros’un finans desteğiyle kurulan bir üniversiteyi kapattı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, bu kararın hukuksuz olduğunu 2,5 yılda tescilleyecek, ama o süreçte, çoğu genç, 600 binden fazla Macar ülkesini terk etmiş olacaktı.
Orban, “Oy verirseniz hizmet alırsınız” sloganıyla yürüttüğü kampanyalarla iki seçimi daha kazandı. Ama o arada Macaristan bir mafya devletine dönüştü. 2017’de, Avrupa Sahtecilikle Mücadele Ofisi, 40 milyon Euro’luk AB yardımının usulsüz yollarla Orban’ın damadına aktarıldığını saptadı. Avrupa tam Orban’ı eleştirmeye başlamıştı ki mülteci krizi patladı. Macaristan, mültecilerin Avrupa’ya açılan kapısıydı. Batılı liderler, “Evet, Orban bir diktatör, ama ona ihtiyacımız var” dediler ve bütün hukuksuzluklarına göz yumdular.
Ancak o sırada içerde ilginç bir gelişme oldu. Muhalefetteki milliyetçi sağdan radikal sola, yeşil hareketlerden liberallere kadar tüm partiler, 2022'de yapılacak seçimde Orban rejimini değiştirmek için ittifak yapmaya karar verdi. Ortak aday olarak da geçen hafta, Marki-Zay ismi üzerinde anlaştılar. Daha önce siyasette aktif olmayan, muhafazakâr görüşleriyle bilinen Marki-Zay, Orban’ın kalesi sayılan bir kentin belediye başkanlığını kazanmasıyla popüler olmuştu.
Şimdi Orban, panik halinde Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulu, Radyo Televizyon Üst Kurulu, Sayıştay üyelerini değiştiriyor. Muhalif ittifak ise parlamenter demokrasiye dönüşü içeren bir anayasa taslağı üzerinde çalışıyor. Seçime 14 ay kala, kamuoyu yoklamaları, muhalefetin birkaç puan önde olduğunu gösteriyor.
Tanıdık geldi değil mi? Evet, yalnız değiliz.
