Najnowsze nabytki Zamku Królewskiego w Warszawie
W ostatnim czasie kolekcję Zamku Królewskiego w Warszawie wzbogaciły nowe zakupy cennych dzieł. Reprezentują one różne dziedziny sztuki – zarówno malarstwo, medalierstwo, jak i rzemiosło artystyczne.
Półmisek z serwisu Sułtańskiego
dar króla Stanisława Augusta dla sułtana Abdul Hamida I
Królewska Manufaktura Fajansu w Belwederze, ok. 1776
Zakupienie przez Zamek półmiska z serwisu Sułtańskiego jest niezwykłym wydarzeniem, gdyż naczynia z tej zastawy stołowej bardzo rzadko pojawiają się na rynku antykwarycznym. Naczynie ma średnicę 28,5 cm i jest drugim tego typu obok znajdującego się w kolekcji Metropolitan Museum w Nowym Jorku znanym zachowanym w zbiorach muzealnych poza Pałacem Topkapy. Malarska dekoracja półmisków ze zbiorów zamkowych i kolekcji Metropolitan Museum różni się jedynie niewielkimi szczegółami. Prawdopodobnie pierwotnie półmisek tej wielkości miał pokrywę, na co wskazują zachowane przykłady w Topkapy Sarayi, o średnicy podstawy wynoszącej ok. 24,5 cm.
Półmisek powiększył zespół naczyń z serwisu Sułtańskiego znajdujących się w zbiorach zamkowych, który tworzyło pięć talerzy i trzy inne elementy (podstawka okrągła pod wazkę i dwie owalne pod koszyki ażurowe). Poza Topkapy Sarayi Zamek ma największą kolekcję naczyń z tego serwisu!
Z zastawy wykonanej w Królewskiej Manufakturze Fajansu w Belwederze około 1776 r., liczącej pierwotnie 280 elementów zachowało się ponad 90. Serwis zamówił Stanisław August z przeznaczeniem na dar dyplomatyczny dla Abdul Hamida I, sułtana tureckiego. W inwentarzu siedziby sułtana – Topkapy Sarayi w Stambule w czerwcu 1778 r. odnotowano 160 naczyń. Drugi komplet naczyń był używany w Zamku Królewskim w Warszawie, co potwierdza zapis w zamkowym Inwentarzu z 1795 r., zachowały się także próbne egzemplarze bez napisów i złocenia.
Serwis należał do reprezentacyjnych zastaw stołowych, co wpłynęło na jego wyszukaną dekorację malarską, utrzymaną w typie Imari, w tonacji błękitu kobaltu, czerwieni, złota oraz żółci i zieleni.
