Denar (łac. denarius) wprowadzono jako nowy nominał rdzennie rzymski w 212/211 r. p.n.e., już w okresie republiki, na przełomie lat 90-tych i 80-tych, przejściowo obniżono w nim zawartość czystego srebra do ok. 80%, jednak po uspokojeniu sytuacji politycznej powrócono do bardzo wysokiej próby tego podstawowego nominału srebrnego. Kolejne, tym razem już stałe, obniżenie czystości stopu do ok. 90% czystego kruszcu nastąpiło za Nerona (w 64-65 r.), przez kolejne 140 lat czystego srebra ubywało powoli, trafiały się emisje z lepszego stopu oraz ze słabszego, a waga oscylowała w granicach od ok. 3 niekiedy nawet do 4 g. Wyraźną cezurą było dopiero podwojenie żołdu w całej armii przez Septymiusza Sewera (197 r.) i związana zapewne właśnie z tą trudną dla budżetu państwa podwyżką obniżenie zwartości srebra w stopie denarów do ok. 50%. Syn i następca Sewera, Karakalla (oficjalnie Marcus Aurelius Antoninus) przy kolejnej podwyżce żołdu (tym razem o połowę z 600 do 900 denarów rocznie dla szeregowego legionisty) w 212 r. wprowadził nowy nominał dwudenarowy zwany antoninianem (łac. Antoninianus) - z analogicznego stopu, ale o niższej wadze niż dwa denary...
