VİDEONUN UZUN HALİ : [ Ссылка ]

Çekya'nın ünlü tatlısı ''Tradelink'' in hamurunun hazırlanışını izliyorsunuz. Bu hamurun üstüne dondurma ve sos ilave ediliyor. Prag Kalesi'ne giden yolda bulunan bu dükkan turist akınına uğruyor. Dükkanın önünde sürekli insanlar kuyruk oluşturuyor. Videodaki kadın hamuru açarken sıradaki insanlar ellerinde telefon ve kameralarla videoya çekiyordu. Kadın beni farkettiğinde nedense bir anda dondu kaldı ve yaptığı işi bırakıp gitti. Umarım istifa etmemiştir :)

Prag’da özellikle Old Town (Eski Şehir) sokaklarında müthiş bir tatlı bir kokusu vardır. Çok geçmeden nedenini anlarsınız; Trdelník! Yeni başlayanlar için; söylemesi zor, yemesiyse bir o kadar keyifli! Peki, nedir bu Trdelník? Nasıl yapılır? Hikayesi nedir? Çek topraklarına nasıl gelmiştir? Gelin hep birlikte zamanda bir yolculuğa çıkalım!

Trdelník’in kökenine dair birçok efsane ve tartışma mevcut. Fakat söylenenlere göre ilk olarak Slovakya’nın Çek Cumhuriyeti’ne komşu olan Skalica kentinde ortaya çıkmış. Bu tarifin asıl sahibi ise, emekli Bulgar general József Gvadányi tarafından Transilvanya’dan getirilen bir aşçı! Sonrasındaysa Trdelník Skalica halkı tarafından benimsenip geliştirilmiş ve kentin sınırlarını aşmış. Çek topraklarındaysa ilk olarak Slovakya aracılığıyla Moravia’ya gelmesiyle görülmüş. Romanya’da; Transilvanya ve çevresinde yapılan Trdelník’in Avrupa’nın çeşitli ülkelerine de buradan yayıldığı söyleniyor.

Farklı Ülkelerde Farklı İsimlerle Trdelník;

Almanya’da ”Baumkuchen’,
Bulgaristan’da ”Kürtőskalács” (fırın keki ),
Avusturya‘da ”Prügelkrapfen”
Slovakya’da ”Skalický trdelník”
Haliyle tarifleri ve sunumları da ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. Tüm bu çeşitliliğe bakılınca kökenine dair tartışmalar kaçınılmaz olsa da, daha öncesinde de bahsettiğim gibi Trdelník aslında bir Çek tatlısı değil! Trdelník Çek Cumhuriyeti için sanıldığı kadar eski ve geleneksel bir tatlı da değil. Çekler de bu tatlının onlara ait olduğunun düşünülmesinden pek hoşlanmazlar.

Trdelník Çek Cumhuriyeti’nde 2002’de kurulan Paskalya Marketlerinden sonra yayılmaya başlamış ve çok kısa zamanda Prag’ın simgelerinden biri haline gelmiş. Yine de Çek Trdelník’inin diğerlerinden ayrılan bir yanı var; dondurma! Onların Trdelník’e getirdiği yenilik işte bu! Dondurmalısını denedikten sonra siz de Çeklere hak vereceksiniz. Trdelník tam anlamıyla görsel bir şölen! Prag’ın her köşesinde karşımıza çıkan bu nefis tatlının yapılışını izlemek de yemesi kadar keyifli.

Trdelník nasıl yapılır?

Hamuru ”trdlo” adını verdikleri kalın şişler etrafına sarıp o nefis koku yayılıncaya kadar fırında pişiriyorlar. Tatlının adı da bu şişlerden geliyor. Şişten çıkarıldığındaysa tarçın, şeker ve fındık karışımlı tepsilerde yuvarlayıp kalan boşluğu; tercihinize göre çeşitli meyveler, çikolata, bal, dondurma veya reçelle doldurup servis ediyorlar. Fakat yine belirtmeliyim ki gerçek Çek Trdelník’i bu değil. Eskiden bütün türevlerinden en sadesi olmasıyla ayrılırken, bugün güncel tarifinin içinde 13 gizli malzeme var. Zamanla hamurunda yapılan değişimlerle yeni pişirme yöntemleri de geliştirmişler. Böylece Çek topraklarında her damak tadına uyan bir Trdelník olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Hepsinin tadı da görüntüsü kadar mükemmel! Sıcak şarapla birlikte denemenizi ayrıca tavsiye ederim!

Bu pişirme şeklinin Taş Devri’nden geldiğini biliyor muydunuz?

Neolitik çağda insanlar buğdayı öğütüp un elde etmeye başlayınca çeşitli hamurlar yapmışlar. Sonrasında bu hamurları çubuklara dolayarak ateş başında kızartmışlar. İlk ekmekler işte böyle ortaya çıkmış! Böylelikle bu nefis tatlının yapılışını izlerken, en eski pişirme yöntemlerinden birine de şahit olmuş oluyorsunuz.

Prag’a gelip de bu lezzeti denememek olmaz!

Özellikle bu soğuk havalarda sıcacık Trdelník’inizi yerken şehrin sokaklarında dolaşmak o kadar keyifli ki… Bu nefis tatlının hikayesini bilerek gezintinize devam ediyorsanız eğer, her şey daha da ilgi çekici hale geliyor. Ve son olarak benim gibi kararsızlar için küçük bir tavsiye; Prag Trdelník’ini mutlaka dondurmayla denemelisiniz. Pişman olmayacaksınız! Geleneksel bir Çek lezzeti arayanlar içinse önerim; buradan ayrılmadan önce mutlaka ”koláče”yi denemeleri!

Instagram.com/gezencan
Twitter.com/gezencan
Facebook.com/dunyayigezencan

свернуть