جست‌وجوی هویت در گذشته خیالی یا حتی واقعی، ممکن است به نادیده‌گرفتن واقعیات اینجا و اکنون منجر شود؛ برای ساختن آینده می‌توان از ثروت‌های گذشته کمک گرفت؛ اما جان‌دادن به استخوان‌های پوسیده از معجزات الهی است
#امیر_طاهری
در سراسر تاریخ، مللی که با بحران روبرو شده‌اند، کوشیده‌اند تا با احراز مجدد هویت غالبا تخیلی از بوته گدازان آزمون‌ها بگذرند. در همه موارد یک پرسش مطرح بوده است: کی هستیم؟
امروز با شکست اسلام سیاسی و هویت کاذب آن، این پرسش برای غالب ملل مسلمان مطرح می‌شود. در کشورهای عرب‌زبان، شکست پان‌اسلامیسم همراه با شکست پان‌عربیسم، برای نخستین‌بار، راه را برای شکل‌دادن به هویت‌های ملی گشوده است. در مصر، پرجمعیت‌ترین کشور عرب‌زبان، «هویت جاودانه مصری» جای شعارهای مربوط به «رهبری مصر در جهان عرب» یا «اسلام فاتح» در سراسر جهان را گرفته است. این مصرگرایی جدید، هر روز در برنامه‌های تلویزیونی، مقالات روزنامه‌ها، کتاب‌های پژوهشی یا ادبی، دوره‌های دانشگاهی و البته تصنیف‌های عام‌پسند تبلیغ می‌شود.
این چرخش به‌سوی مصرگرایی به دو دلیل شایسته توجه ویژه است. نخست، از این‌رو که مصر زادگاه پان‌عربیسم و پان‌اسلامیسم مدرن بود. اندیشه پان‌عربیسم در سده نوزدهم نخست ازسوی سرهنگ عربی پاشا به‌عنوان سپری دربرابر نفوذ تسلط‌جویانه غرب مطرح شد. این اندیشه در نوشته‌های عبدالرحمن الکواکبی، به‌ویژه کتاب «ام‌القری» شکل سازمان‌یافته‌اش را عرضه کرد. در کنفرانس «پان عرب» که در پاریس، در سال ۱۹۱۳ میلادی تشکیل شد، روشنفکران مصری گرداننده اصلی بودند. در آن کنفرانس هویت واحد اعراب به‌صورت آمیزه‌ای از اسلام و زبان عربی توصیف شد و طرح الکواکبی برای احیای خلافت اسلامی عرب‌زبان مورد تایید قرار گرفت. یک دهه پس از آن، مصر شاهد ظهور اخوانالمسلمین (برادران مسلمان) بود که با کمک بریتانیا برای مبارزه با جنبش‌های چپ‌گرا و گروه‌های پان‌عرب در صحنه قرار گرفت. اخوانالمسلمین در مبارزه با افکار ملی‌گرایانه خواستار اتحاد همه ملل مسلمان زیر یک پرچم بودند: پرچم امت اسلامی.
[ Ссылка ]
#هویت_ملی #خاورمیانه #پان_اسلامیسم #پان_عربیسم
