Bu çalışma 2022 yılında, Kapadokya Üniversitesi Âşık Sanatı: 2022 Abdal Yılı projesinin bir etkinliği olarak başta âşık sanatı olmak üzere abdallık geleneğini gençlere tanıtmak ve bu kültürün yaşamasına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Projenin bilimsel faaliyeti olarak 28-29 Temmuz 2022 tarihlerinde Âşık Sanatı Sempozyumu düzenlenmiştir.
Proje kapsamında âşık sanatını besleyen önemli kollardan olan abdallık geleneğini yansıtan eserler seçilmiş, bu eserler icra edilerek kayıt altına alınmış ve bu videolar müzik platformlarında paylaşılmıştır. Abdallık geleneğinde derin izler bırakan bu eserler, geleneğin yaşatıldığı ve izlerinin görülebileceği çeşitli mekânlarda kaydedilmiştir. Bu kapsamda Gaziantep’in Karkamış ilçesinin Balaban köyünde zurnasıyla Memik AVCI’nın eşlik ettiği, bir Barak havası olan eser, Uğur FISTIKÇI tarafından icra edilmiştir.
Baraklar, Orta Asya kökenli Oğuz boylarındandır. Beğdili boyuna mensup olan Barakların, 12. yüzyılın sonlarında İran’ın Horasan bölgesinden Anadolu’ya geçtikleri tahmin edilmektedir. Günümüzde bir bölümü İran’da yaşayan Baraklar, Türkiye’de ağırlıklı olarak Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa, Adıyaman, Kahramanmaraş, Hatay, Kırıkkale, Yozgat, Niğde gibi çeşitli bölgelerde yaşamaktadır. Abdal kültürünü yaşatan en önemli topluluklardandır.
Davul ve zurna, Gaziantep abdalları tarafından en çok kullanılan çalgılardır. Zurnaların gümüşlü olması, çalgıcının icrasının beğenildiği anlamına gelmektedir ve icrayı beğenen kişilerce yaptırılır. Ayrıca “zurnanın gümüşletilmesi ve bir abdalın gümüşlü zurna sayısı abdal açısından önemli bir mertebedir.” (Ekici, 2022)
Eserde, iki sevgilinin ayrılmasına neden olan küskünlükten sonra, yaptığı hatadan pişman olan âşığın perişan hâli anlatılır. Âşık, sevgilinin kendisinden ayrılmak zorunda kalmasına neden olacak, belki başka bir güzelin yoluna gitmek gibi, nazlı sevgilinin asla sindiremeyeceği bir hata yapar. “Sevmeyi bilmemek” gibi bir âşığın kabullenemeyeceği, kor sevdasına gölge düşürecek bir acziyeti kendisine yakıştırma pahasına da olsa hatasını kabul eden âşık, sevgilinin ikna olması için pişmanlığının nişanesi olarak göz yaşını dahi silmez. Hatasının ne denli büyük olduğunu anlayan insanlar tarafından ayıplanır âşık. Rezil rüsva da olsa gururunu bir kenara bırakıp, ayrılığıyla sinesinin dağlanmasına neden olan sevgilisini özlemle arar. Ancak küskünlüğü ve âşığı cezalandırma nedenleriyle semtinden çekip gitmiş olan sevgili, âşıktan uzaktadır; iki gönlün arasında geçit vermeyen Gavur Dağları vardır. Âşık, ayrılığın matemini tutarak incinmemesini istese de sevgilisinin gönül kırgınlığını simgeleyen karalar içinde olduğu haberini alır. Sevgilinin küskünlüğünün bitmesini çaresizce bekleyen âşık için sevgili yine de güzeldir, güzeller güzelidir.

SENİ SEVEN DE SEVMESİNİ BİLMEMİŞ
Aman (Taman) seni seven de gene sevmesini bilmemiş
Nedim aman, aman, aman, aman
Seni seven de gene sevmesini bilmemiş
Çok ağlamış da gözyaşını silmemiş yâr, yâr
Aman eller ne derse desin de
Benim bu gönlüm ölmemiş, ölmemiş yâr, yâr
Aman ne çare, ne çare, ne çare, ne çare
Tamam (Hele) sen güzelsin de seni seven biçare
Yâr, yâr, yâr ne çare, yâr, yâr, yâr biçare, biçare
Aman göz göz oldu da yine sinemdeki yaralar
Yıkılasıca gavur dağlar yine seni benden aralar yâr, yâr
Aman giyme dedim zalim bugünlerde giydin karalar yâr, yâr
Aman ne çare, ne çare, ne çare, ne çare
Tamam (Hele) sen güzelsin de seni seven biçare
Yâr, yâr, yâr ne çare, yâr, yâr, yâr biçare, biçare

Kaynak:
Ekici, S. (2022). Gaziantep’te Abdallık Geleneği ve Aslan Sazcı. Erişim adresi: [ Ссылка ]
Bu video Kapadokya Üniversitesi tarafından hazırlanmış olup, içerikle ilgili tüm sorumluluk Üniversiteye aittir.

Organizasyon: Yusuf GÖKKAPLAN
Kayıt: Ozan Deniz SÜZER
Mix-Mastering: Ahmet Gökhan COŞKUN
Yönetmen/Kurgu-Montaj: Edip BÜLBÜL
Yönetmen Yardımcısı/Kamera: Ali Haydar Erdoğan TOMBAK
Görsel Efekt: Harun Fuat GÜVEN
Renklendirme: Caner HALICI
Müzik Danışmanı: Muhlis BERBEROĞLU

Âşık Sanatı Sempozyumu için: [ Ссылка ]

свернуть