Bornse Pinksterbruidjes officieel op Immaterieel Erfgoed Lijst
De unieke Bornse traditie Pinksterbruidjes is sinds zondagmiddag 17 mei 2015 officieel geplaatst op de Immaterieel Cultureel Erfgoed lijst. Het certificaat waarin dit is vastgelegd is ondertekend door Mevr. Ineke Strouken (Directeur Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed/VIE), Burgemeester Rob Welten (Gemeente Borne) en Petra ter Braak–Rientjes (Folkloregroep Borne). De bijeenkomst werd geopend door een groep Pinksterbruidjes die het bekende liedje “Rosa, Rosa, bloemen op je hoed…” zongen en dansten rond de Pinksterkroon.
George Hudepohl van de Folkloregroep Borne vertelde over de oorsprong van deze Bornse traditie. Heel vroeger hadden veel mensen nog geen licht en verwarming en waren de winterdagen kort en koud. Men was dus erg blij als het voorjaar begon. De dagen worden dn langer en de zon schijnt vaker. Rond de tijd van Pinksteren werden overal grote feesten gehouden, soms wel acht dagen lang.
In die tijd zijn de Pinksterbruidjes ontstaan, toen nog Pinksterbron genoemd. Vrijgezelle meisjes op huwbare leeftijd liepen zingend door de straten om zich aan de huwbare jongens te laten zien. Maar omdat tijdens deze feesten heel veel werd gedronken, werden deze feesten door de katholieke kerk verboden. Het werd omgevormd tot een kinderfeest, zoals deze traditie nu nog voor de jeugd is. Vroeger werden dit feest in veel gemeenten gehouden. Nu vind je het alleen nog op kleine schaal in Tilligte en Agelo. Alleen in Borne wordt deze traditie nog op grote schaal in ere gehouden. Dit maakt de Pinksterbruidjes uniek voor Borne.
Het advies aan de Folkloregroep Borne om de Bornse Pinksterbruidjes aan te melden voor de Immaterieel Cultureel Erfgoed lijst kwam van historicus Ewout van der Horst. De Folkloregroep Borne heeft zich vervolgens gemeld bij het VIE en de procedure opgestart, de benodigde formulieren ingevuld, onderzoek gedaan naar de traditie en een zorgplan voor de toekomst opgesteld. Bovendien is deze aanvraag gesteund door onder andere burgemeester Rob Welten van Borne, Herman Finkers en Cees Tempel van Stichting Toverbal die veel kennis heeft van dit soort tradities.
Sinds 2012 hebben we met het VIE een organisatie die voor Nederland het Immaterieel Cultureel Erfgoed bijhoudt. Waar het Rijksmuseum en Rijksmonumenten zich bezighouden met Materieel Erfgoed is het VIE het Rijksmuseum voor Immaterieel Erfgoed; een nationale inventaris van tradities. Ineke Strouken, directeur van het VIE, vroeg de aanwezigen wie van hen ooit Pinksterbruidje is geweest. Veel handen gingen de lucht in, wat volgens Ineke Strouken aangeeft hoe deze traditie leeft in Borne en van generatie op generatie wordt doorgegeven. Iedereen heeft gewoonten die van generatie op generatie worden doorgegeven. Deze gewoonten geven houvast in het leven. Bij Ineke thuis (haar moeder komt overigens uit Almelo) is op zondag draadjesvlees zo’n gewoonte.
Burgemeester Rob Welten bedankte in zijn toespraak het Dijkhuis voor hun gastvrijheid, die volgens hem kenmerkend is voor de Bornse gemeenschap. Welten bedankte ook het Centrum voor Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed/VIE en het bestuur van de Folkloregroep Borne voor hun inzet. Zoals wel wordt gezegd; geen toekomst zonder je verleden te kennen. Welten benadrukte het belang van tradities voor een gemeenschap. Niet alleen naar buiten toe, maar vooral binnen de gemeenschap. Tradities zijn een steunpunt en geven aan waar we vandaan komen en waar onze toekomst is. Er zijn veel tradities, maar bij de Pinsterbruidjes staat de jeugd voorop. En dit zijn de leiders van de toekomst.
Zondag 24 mei (1e Pinksterdag) kan men de Pinksterbruidjes weer in Borne zien. De organisatie wordt verzorgd door de Folkloregroep Borne en Scouting Stichting Stephanus Martina. De groepen met Pinksterbruidjes vertrekken rond 10.30 uur vanuit verschillende locaties in Borne richting het Dorsetplein, waar ze rond 13.00 uur verwacht worden. Vanaf 11.30 uur kan het publiek op het Dorsetplein een optreden zien van de Fanfare en Malletband "St. Gregorius" uit Hertme.
De tentoonstelling over de Pinksterbruidjes is nog tot en met vrijdag 5 juni te zien in het Dijkhuis.
