Diyabetik hastalarda diyabetik ayak ve amputasyon üzerinde durulması gereken önemli bir sosyoekonomik sorundur. Diyabetik yaraların %85 kadarının önlenebilir etkenlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Hasta eğitimi ile bu faktörlerin önüne geçilebilmesi mümkündür. Bu makalede diyabetik ayak, sosyoekonomik yönüyle incelenmiş ve risk faktörleri ele alınmıştır. Ardından da hastanın kendi ayağına sahip çıkmasının önemine değinilerek hasta eğitiminde ele alınması gereken noktalar vurgulanmıştır. Hastaların kendilerinin yapacağı günlük ayak bakımı oldukça önemlidir. Ayaklar ılık su ile düzenli olarak yıkanmalı ardından da iyice kurulanmalıdır. Hastada kuru deri varsa nemlendiriciler önerilebilir. Pamuklu çoraplar tercih edilmelidir. Çıplak ayakla dolaşılmamalı ve geniş, ayağa uygun ayakkabılar seçilmelidir. Yüksek topuklu ve önü açık ayakkabılardan uzak durulmalıdır. Ayakkabı içindeki yabancı cisimler ve pürüzler de hastalar için önemli risk oluşturmaktadır. Bu nedenle içi kontrol edilmeden ayakkabı giyilmemelidir. Sıcak su ve nesnelerden uzak durulmalıdır. Su sıcaklığı termometre ile ölçülmelidir. Tırnaklar düzenli aralıklarla ve düz olarak tırnak makası yardımıyla kesilmelidir. Ayaklarındaki kallus, corn, verrü gibi lezyonları kendileri tedavi etmemelidirler. Ayak ve bacaklardaki şüpheli her lezyonda hekime danışılmalıdır. Erken tanı ve tedavinin ayağı kurtarıcı olabileceği her fırsatta dile getirilmelidir.
Diabetic foot and the amputation are significant socioeconomic problems in the diabetic patients. It has been argued that 85% of diabetic problems can be prevented by necessary precautions. It is also easy to stop these problems by training the patients. In this article, diabetic foot was investigated by means of its socioeconomic effects and the risk factors were evaluated. Moreover, we discussed how to train people to take care of their own feet and emphasized the crucial points on patient training. Patients must take care of their feet daily. Feet must be washed with warm water and dried neatly. Moisturizers may be suggested if the skin is so dry. Cotton socks should be preferred. Patients should not walk without wearing socks and should prefer to use large shoes which fit their feet. Wearing shoes with high-heels and open-edges should be avoided. Having some little objects (like tiny rocks) in the shoes causes high risk for the feet. Because of this, shoes should not be worn unless they are checked. Feet should be kept away from hot water and hot objects. A thermometer should measure the temperature of the water. Nails should be cut in a straight manner regularly with a nail-trimmer. Patients should not try to treat the lesions like callus, corn or warts in their feet by themselves. For each suspected lesion on the feet or legs, patients should consult a doctor. It should be specifically emphasized that early diagnosis and treatment can prevent amputation
