سامورایی ها چه جور افرادی بودند؟ جنگجویانی خونریز و مزدبگیر بودند یا واقعا طریقتی متفاوت داشتند؟ چیزی که امروز ما آن را به بوشیدو می شناسیم.

اگر بخواهیم درباره ریشه سامورایی بحث کنیم، ابتدا باید نگاهی به خود کلمه بیندازیم. این کلمه در ژاپن تا قرن هفدهم اصلا وجود نداشت. برای نامیدن گروهی که ما امروز آن ها را سامورایی می نامیم از کلمه سابورا به معنی تبعیت و پیروی کردن استفاده می شد. معمولا در ژاپن به سامورایی بوشی هم می گویند به معنی جنگجو.

در دوره ادو (بخشی از تاریخ پیشامدرن در ژاپن) به جنگجویان سامورایی می گفتند. البته اگر بخواهیم دقیق شویم جنگجویان خودشان با هم متفاوتند. بنابراین به طور مطلق نمی توان تعریفی از سامورایی ارائه داد. سامورایی ها خودشان در بینشان طبقه بندی داشتند و به جنگجویان پیاده نمی گفتند سامورایی. تنها جنگجویانی که سوار اسب می شدند سامورایی به حساب می آمدند. در حالت کلی می توانیم بگوییم سامورایی یعنی جنگجو ولی این خیلی دقیق نیست.

حالا می رسیم به طریقت سامورایی؛ بوشیدو. بوشیدو به معنی راه جنگجویی است. خود کلمه بوشیدو البته در تاریخ فرهنگ ژاپن زیاد مطرح نیست. این اصطلاحات به خصوص از اواخر 1890 و دهه نخست قرن بیستم که ژاپن توانست چین و روسیه را شکست دهد، باب شد. یعنی درست زمانی که دوره میجی شکل گرفت، ژاپن یک باره توسعه پیدا کرد و مورد توجه کشورهای جهان واقع شد. حتی ما در دوره مشروطه نظرمان به ژاپن جلب شد به عنوان کشوری که توانست روسیه را شکست دهد و خیلی سریع در مسیر پیشرفت قرار گرفت.

می گویید کلمه بوشیدو در قدیم رایج نبود. یعنی کلمه دیگری وجود داشت؟ یا این مفهوم وجود نداشت؟

بوشیدو به معنی راه جنگجو می تواند برای یک نفر استفاده شود. یعنی بوشیدو طریقت یک جنگجو را شرح دهد و عام نباشد. اما از ۱۹۰۰ به بعد وقتی می گوییم بوشیدو در کل طریق سامورایی را در نظر گرفته ایم. آن زمان که ژاپن در دنیا مطرح شد، برای مطالعه و شناختنش این دسته بندی ها و نام گذاری ها هم رواج پیدا کرد. البته نویسنده کتاب بوشیدو اولین کسی است که بوشیدو را به جهان معرفی کرد. قبل از آن چنین چیزی به این شکل وجود نداشت. در کل طریقت سامورایی محل بحث است و چیز دقیقی نیست.

свернуть