W Gdańsku już od końca XIV wieku istniał cech stolarski, czyli zorganizowane stowarzyszenie rzemieślników tego zawodu. Cech dbał, aby projekty i wyroby gdańskich stolarzy były na najwyższym poziomie. Właściciele warsztatów – mistrzowie – szkolili swoich uczniów, którzy z czasem stawali się czeladnikami.
Do Gdańska, bogatego miasta portowego, handlowym szlakiem płynęły towary, które pokazywały nowe trendy w stolarstwie, na przykład wzory mebli niderlandzkich. Stanowiły one inspirację dla mistrzów gdańskich, którzy z czasem wypracowali własny styl – styl mebli gdańskich.

Renesansowe meble gdańskie ozdobione są intarsją (czyli wzorami powstałymi z układanie płytek różnych gatunków drewna) lub inkrustacją (zdobienie kamieniami, masą perłową, kością).
Barokowe meble gdańskie wyróżniają się masywnością i bardzo bogatym zdobieniem. Powstawały ciemne i potężne szafy, ciężkie stoły, dekorowane rzeźbiarsko krzesła, łóżka, balustrady. Wykonywano je z drewna lipowego, sosnowego lub dębowego i pokrywano okleiną z orzecha.
Krzesła, fotele i kanapy miały wysokie oparcia i siedziska obijane skórą. Nogi krzeseł i stołów bywały toczone spiralnie – wygląda to, jakby ktoś skręcił nogę od krzesła wokół jej osi. Poręcze i oparcia foteli obficie zdobiono rzeźbionymi liśćmi akantu. Częstym motywem dekoracyjnym były rogi obfitości trzymane przez putta, czyli dziecięce postaci.

Meble gdańskie produkowano też w innych miastach Pomorza, na przykład w Toruniu i Elblągu, skąd spławiano je Wisłą w głąb kraju.
W inwentarzach pałaców i dworów w XVII i XVIII wieku bardzo często wymieniane były meble gdańskie, z czego wynika, że cieszyły się dużą popularnością. Także król Jan III cenił je wysoko i uznawał Gdańsk za bardzo dobrą markę. Dlatego chętnie zaopatrywał swoje rezydencje w barokowe meble gdańskie.

Tekst: Joanna Kacperczyk
Tłumaczenie: Dostępni.eu – Bernard Kinow
Napisy: Dostępni.eu

свернуть