Psalmy
Mikołaj Gomółka - Melodie na Psałterz Polski.
Jan Kochanowski - tekst w/g Psalmów Dawida.
Nagranie z r. 1965 - Poznańskie Słowiki pod dyrekcją Stefana Stuligrosza.
1965 recording of Psalms composed in 1580 by Mikołaj Gomółka,
Polish translation of the Book of Psalms by Jan Kochanowski.
From Wikipedia, the free encyclopedia:
Mikołaj Gomółka, Gomulka, Gomolca (ur. ok. 1535 w Radoszkach, zm. po 30 kwietnia 1591, prawd. 5 marca 1609 w Jazłowcu) – polski kompozytor renesansowy i instrumentalista.
Był od 1545 chłopcem-śpiewakiem w gronie paziów króla Zygmunta Augusta.
Jego najbardziej znane, wydrukowane za życia i jedyne zachowane do dziś dzieło to „Melodie na psałterz polski” (oryginalnie: „Melodiæ ná psalterz polski, przez Mikoláiá Gomólke vczynioné”; wydane w drukarni Łazarza Andrysowicza w Krakowie w 1580), skomponowane do poetyckiego tłumaczenia psalmów biblijnych, wykonanego przez Jana Kochanowskiego; poeta poprosił Gomółkę o dokomponowanie do jego Psałterza Dawidowego muzyki, a ten przyniósł gotowe dzieło ledwie kilka miesięcy później.
Melodie zawierają 150 krótkich utworów utrzymanych w układzie czterogłosowym, w technice nota contra notam. Posiłkując się rytmiczną siłą akcentową kompozytor zachował niezwykłą wierność akcentacji języka polskiego.
Melodie są wyjątkowe w muzyce europejskiej z dwóch względów:
jest to jeden z nielicznych tak wczesnych przykładów, w którym zarówno tekst jak i muzyka są najwyższej próby;
jest to pierwsze znane opracowanie muzyczne wszystkich 150 psalmów.
Wyjątkowa prostota wykonawcza (nota contra notam, budowa zwrotkowa, melodie poszczególnych głosów utrzymane w średnim rejestrze), była zamierzeniem, o którym sam kompozytor pisze w przedmowie:
Są łacniuchno uczynione
Prostakom nie zatrudnione
Nie dla Włochów, dla Polaków
Dla naszych, prostych domaków
Mimo prostoty, pieśni nie są schematyczne – wiele z nich wykazuje wpływy różnorodnych tańców obcych i polskich (pawany, galiardy i in.), przy czym – co jest zupełną nowością w tym czasie – każda stara się oddać wiernie charakter tekstu.
Jan Kochanowski (ur. 1530 w Sycynie, zm. 22 sierpnia 1584 w Lublinie) – polski poeta epoki renesansu, tłumacz, prepozyt kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1564–1574[3], poeta nadworny Stefana Batorego w 1579 roku[4], sekretarz królewski i wojski sandomierski w latach 1579–1584[5].
Uważany jest za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie i poetę, który najbardziej przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego.
Mikołaj Gomółka (c. 1535 – after 30 April 1591, most probably 5 March 1609) was a Polish Renaissance composer, member of the royal court of Sigismund II Augustus, where he was a singer, flutist and trumpeter.
Melodie na Psałterz Polski - collection of 150 independent compositions to the text of David's Psalter by Jan Kochanowski, for four-part unaccompanied mixed choir. The music is fully subordinated to the contents and the expressive layer of the text; he illustrates the mood or particular words by means of musical devices. In some works the composer applies dance rhythms characteristic of canzonetta.
The "Melodies for the Polish Psalter" are a valuable monument of Old Polish culture showing the lay achievements of the renaissance adapted to the Polish conditions.
Jan Kochanowski - David's Psalter
David's Psalter (original Polish title: Psałterz Dawidów) is a poetic translation into Polish of the Book of Psalms, by Jan Kochanowski, the most prominent poet of the Polish Renaissance. It was printed in 1579 in Kraków, at the Lazarus printing house.
Kochanowski, like contemporaries in Western Europe, used a Latin translation of the Book of Psalms as the basis for his translation. Well versed in the ancient classics, he combined the original's biblical spirit with the literary achievements of Greek and Latin authors.
Kochanowski's David's Psalter won recognition from both Protestants and Catholics in Poland, and also resonated abroad, notably in the work of Moldavian Metropolitan Dosoftei. Some of Kochanowski's renderings of the Psalms are still used in Polish Catholic masses.
Ещё видео!