نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی و حامی «زن، زندگی، آزادی»، به عنوان برنده جایزه صلح نوبل معرفی شد
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در ایران و از مدافعان «زن، زندگی، آزادی»، روز جمعه، ۱۴ مهرماه، به عنوان برنده جایزه صلح نوبل معرفی شد. بیانیه کمیته نوبل صلح با شعار «زن، زندگی، آزادی» آغاز می‌شود و به مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد نیز اشاره دارد. کمیته نوبل در کشور نروژ روز جمعه اعلام کرد که این جایزه معتبر را به دلیل نبرد خانم محمدی با سرکوب زنان در ایران و «مبارزه‌اش برای ارتقای حقوق بشر و آزادی برای همگان» به او اهدا می‌کند. این کمیته اضافه کرد: «مبارزه شجاعانه او با هزینه‌های شخصی بسیار زیادی همراه بوده است.» خانم محمدی در سال‌های اخیر حتی فرصت زندگی با خانواده خود را که مجبور به ترک ایران شده‌اند نداشته است. پس از شیرین عبادی، نرگس محمدی دومین زن ایرانی است که به این جایزه دست می‌یابد. تاکنون هیچ شخصیت مردی از ایران موفق به دریافت این جایزه نشده است. خبر این جایزه در حالی منتشر می‌شود که خانم محمدی به دلیل فعالیت‌های مدنی خود از جمله انتقاد از سرکوب اعتراضات مردم، حمایت از زندانیان سیاسی، مخالفت با مجازات اعدام و دفاع از حقوق شهروندان در دو دهه اخیر بارها روانهٔ زندان شده و هم‌اکنون نیز در زندان است. این فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی در پیامی که در سالروز «کشته شدن مهسا (ژینا) امینی» در ۲۵ شهریور سال ۱۴۰۱ منتشر شد این روز را «روز ثبت ظلم حکومت استبدادی دینی علیه زنان ایران» توصیف کرده بود. جایزه صلح نوبل در حالی به یک فعال زن حقوق بشر در ایران اهدا می‌شود که جنبش «زن، زندگی، آزادی» در یک سال اخیر در صدر اخبار جهان قرار داشته و مشکلات زنان ایران در معرض دید تمام جهانیان قرار گرفته است. مرگ مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد در شهریور سال گذشته به گسترده‌ترین اعتراضات مردمی در ایران دامن زد و تا امروز ادامه داشته است. شعار اصلی این اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» بود، شعار و اعتراضی که مورد حمایت نرگس محمدی نیز بوده است. همزمان در روزهای اخیر خبر به کما رفتن یک دختر جوان دیگر به نام آرمیتا گراوند که بدون حجاب اجباری به ایستگاه مترو پا گذاشته بود در ایران و جهان در صدر اخبار بوده است. کمیته نوبل صلح روز جمعه در بیانیه خود نوشت که شعار معترضان اخیر در ایران، یعنی «زن، زندگی، آزادی» «به درستی بیانگر فداکاری و کار نرگس محمدی است». این کمیته درباره کلمه «زن» نوشت که محمدی «علیه تبعیض و ستم سیستماتیک به زنان مبارزه می‌کند». همچنین درباره کلمه «زندگی» در این بیانیه اضافه شده که نرگس محمدی «از مبارزه زنان برای حق داشتن زندگی کامل و با عزت حمایت می‌کند. این مبارزه در سراسر ایران با آزار و اذیت، زندان، شکنجه و حتی مرگ مواجه شده است.» کمیته نوبل صلح درباره «آزادی» نیز نوشت: «او برای آزادی بیان و حق استقلال، و همچنین علیه قوانینی مبارزه می‌کند که زنان را به دور از چشم بودن و پوشاندن بدنشان ملزم می‌کند. مطالبه آزادی بیان توسط تظاهرکنندگان نه تنها در مورد زنان، بلکه برای کل جمعیت [ایران] است.» نرگس محمدی به‌ویژه در ماه‌های گذشته با انتشار نامه‌های متعدد درباره وضعیت زندان‌ها و بازداشتگاه و خشونت علیه زندانیان و بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری هشدار داده است. او اواسط آذر پارسال در نامه‌ای به جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، «تعرض به زنان حین بازداشت و در بازداشتگاه‌ها» را «بخشی از برنامه سرکوب» جمهوری اسلامی علیه زنان معترض و مبارز خوانده بود. خانواده نرگس محمدی در بیانیه‌ای درباره اهدای جایزه صلح نوبل به این فعال حقوق زنان، این موفقیت را به همه ایرانیان، «بخصوص زنان و دختران شجاع ایرانی» که توجه جهان را با شجاعت خود در مبارزه برای آزادی و برابری جلب کردند، تبریک گفت. در این بیانیه با اشاره به محبوس بودن خانم محمدی آمده است: «متأسفیم که نرگس در کنار ما نیست تا این لحظه فوق‌العاده را به اشتراک بگذاریم. به این دلیل که ناعادلانه در زندان است، نمی‌توانیم شاهد واکنش پرمسرت او به این خبر جالب توجه و باشکوه باشیم.» اعضای خانواده نرگس محمدی تأکید کرده‌اند: «این افتخار برجسته متعلق به همه شما مردم مقاوم، دلیر و باشهامت ایران است که به شکل خستگی‌ناپذیر و صلح‌آمیز برای آزادی تلاش می‌کنید.» نرگس (صفیه) محمدی اول اردیبهشت ۱۳۵۱ در زنجان زاده شد و تحصیل‌کرده رشته فیزیک کاربردی دانشگاه بین‌المللی قزوین است. او یکی از مؤسسان «تشکل دانشجویی روشنگران» در این دانشگاه بود و در دوران فعالیت دانشجویی‌اش، دو بار هنگام برگزاری نشست‌های دانشجویی بازداشت شد. این فعال مدنی از سال ۱۳۷۵ روزنامه‌نگاری را با همکاری با نشریه «پیام هاجر» آغاز کرد و در نشریات دیگر نیز مقاله‌هایی دربارهٔ مسائل زنان، مسائل دانشجویان و حقوق بشر چاپ کرد. نرگس محمدی سپس به عضویت کانون مدافعان حقوق بشر به ریاست شیرین عبادی درآمد و اکنون سخنگوی این کانون به شمار می‌رود. تقی رحمانی، از چهره‌های شناخته‌شده عرصه سیاست در ایران و زندانی سیاسی سابق، سال‌هاست که با فرزندان‌شان در فرانسه زندگی می‌کنند.
