چرا بین 19 و 21 و 23 تردّد شده؟ با اینکه یک شب است یا 19 است یا 21 یا 23، این را باید بحث کنیم. بنابراین مطلب اوّل که عرض میکنیم لیلة القدر مکّه، لیلة القدر است نسبت به کلّ جهان تکلیف. اگر سه شب بر مبنای افق مکّه در کلّ جهان تکلیف لیله قدر گرفته شود، حتماً لیله قدر دریافت شده است. حالا چرا مردّد است؟ برای اینکه چند چیز مجهول است: یکی یوم القیامة، بر کلّ مکلّفین مجهول است، یکی لیله قدر. یوم القیامة بر همه مجهول است، حتّی بر پیغمبر، ولی لیلة القدر معلوم است برای معصومین و مجهول است برای غیر. چرا مجهول است برای غیر؟ برای اینکه بیشتر موفّق بشوند به عبادت خدا، عبادت خاصّ مخصوص لیله قدر که برای خدا انجام میشود، در سه شب انجام بدهند که قطعاً یکی از این سه شب لیله قدر است.
البته روایت داریم که یک شب در میان رمضان لیله قدر است، این قابل قبول نیست، ولکن روایات قطعی مسلّم که تقریباً متواتر است، شب نوزدهم و شب بیست و یکم و شب بیست و سوم. بنابراین اگر موفّق شدید شب بیست و سوم بگیرید قطعیتر است، شب بیست و یکم بینهما است، شب اوّل مرحله اولی است. بنابراین مطلبی که حالا عرض میکنیم و روی آن تأکید زیادی است این است که لیله قدر بر مبنای نزول قرآن در منزل زمانی شب، شب واحد و در منزل مکانتی، قلب پیغمبر، بر مبنای نزول سوره قدر در مکّه و بودن پیغمبر در مکّه و مدینه، این مبنا و آن مبنا، لیله قدر که مردّد بین سه شب است، این تردّد سه شب، تردّد سه شبِ افق مکّه است. 19، 21 و 23.
