Zdj. na miniaturce: domena publiczna CC0 (Creative Commons Zero). Nie wymaga przypisania.
Zdjęcie ilustracyjne. DOBROWOLNE darowizny na rozwój kanału:
PKO Bank Polski S.A.: 16 1020 5297 0000 1802 0085 6575
W tytule: "Darowizna".
Pasożyty jelitowe to m.in.: Ascaris lumbricoides, Enterobius vermicularis, Trichuris trichiura, Ankylostoma duodenale, Giardia lamblia, ponadto człowiek może być żywicielem pośrednim dla tasiemców (T. solium. T. saginata, E.multiocularis), przywr (Fasciola hepatica) i innych oraz przygodnym żywicielem dla pasożytów zwierzęcych, takich jak Toxocara cati lub T. canis.
W związku z licznymi pasożytami, pojawiają się trudności diagnostyczne i wątpliwości, jakie badanie zastosować u konkretnego pacjenta, żeby koszty tych badań były opłacalne - obecnie istnieje kilkadziesiąt różnych badań diagnostycznych w kierunku pasożytów jelitowych, o różnej czułości i swoistości diagnostycznej. W opinii pacjentów panuje przekonanie, że pasożyty jelitowe trudno wykryć i dlatego wielu z nich podejmuje nieuzasadnione próby profilaktycznego odrobaczania.
Postępowanie (algorytm) w przypadku podejrzewania u siebie pasożytów:
1) Wykonać badanie kału 3-6x w odstępie 2-3 dni, pobierając materiał wielkości orzecha laskowego, zwłaszcza z miejsc z widocznym śluzem, ropą lub krwią, albo próbkę kału biegunkowego (2-3 ml)
2) Zlecić badanie parazytologiczne i z tej samej próbki badanie antygenu G. lamblia (test ELISA, ELFA, IFF) - dodatni wynik (jaja, cysty, dorosłe pasożyty) bez objawów upoważnia do leczenia
3) W razie uzyskania wyników ujemnych, przy jednoczesnym występowaniu objawów sugerujących inf. pasożytniczą, zlecić badani serologiczne - G.lamblia, Taenia solium lub T. saginata, Toxocara canis/cati (ELISA IgM/IgG) - w razie dodatniego wyniku Western Blot (test potwierdzenia). Dodatni wynik + objawy upoważnia do leczenia
4) Zlecić badania obrazowe (USG, TK) w zależności od potrzeb (przy podejrzeniu zakażenia bąblowcem), w razie objawów neurologicznych i okulistycznych.
Większość pasożytów (70-90%) udaje się wykryć podczas standardowego badania kału (metoda flotacji i sedymentacji).
Piśmiennictwo:
1. Rościsław Kadłubowski: Zarys parazytologii lekarskiej. PZWL, 1999.
2. Anna Parfieniuk-Kowerda: Diagnostyka zarażeń pasożytniczych. MP, 2017.
3. Alicja Buczko: Choroby pasożytnicze - epidemiologia, diagnostyka, objawy. Koliber, Lublin 2005.
4. Stępień-Rukasz H., Rzymowska J., Kołodziej P., Lorencowicz R.: Diagnostyka wybranych inwazji pasożytniczych przewodu pokarmowego człowieka. MedPh, Wrocław 2017.
