Ortaklığın Giderilmesi Davasının Sonuçları Ve Satış Prosedürü
Ortaklığın giderilmesi davası sonunda verilebilecek kararlar, aynen taksim, satış veya kat mülkiyetine geçiş şeklinde tezahür edebilir.
İlk olarak, aynen taksimi izah edecek olursak,
-Ortaklığın Paylaştırma (Aynen Taksim) Suretiyle Giderilmesi
Ortaklığın aynen taksim yoluyla sonlandırılması, ortaklar arasında ortaklığa ait mal veya mallardan bir kısmın her bir ortağa dağıtılması işlemidir. Örneğin, miras kalan beş tarla varsa ve bu beş tarlayı mirasçılar arasında paylaştırmak istiyorsak, her bir mirasçıya birer tarla verilmesiyle ortaklığın sona ermesine “aynen taksim” denir. Ancak, ortaklığın aynen taksim yoluyla sonlandırılabilmesi için belirli koşullar bulunmaktadır. Bu koşullar şunlardır:
Ortaklığın giderilmesi davasında, davacı veya davalılardan en az biri, ortaklığın aynen taksim yoluyla sonlandırılmasını talep etmelidir.
Mahkeme, ortaklığın giderilmesi istenen malın aynen taksime uygun olup olmadığını bilirkişi incelemesi ile belirlemelidir.
Son olarak, ortaklığın aynen taksim yoluyla sonlandırılması durumunda, malın değerinin fahiş derecede düşmemesi gerekir. Ancak taraflar buna rağmen paylaştırmayı kabul ederseler, bu koşul göz ardı edilebilir.
Bir paydaş aynen taksim talebinde bulunursa.... sahip olan parçaya denge sağlamak için, ek ödeme yapılmasına karar verilir.
Uygulamada en sık kullanılan güzergaha, satış yoluna değinecek olursak,
-Ortaklığın Satış (Pazarlık/Açık Artırma) Suretiyle Giderilmesi
Eğer taraflardan hiçbiri aynen taksim talep etmemişse veya talep edilmiş olsa da malın aynen taksimi mümkün değilse veya paylı malın bölünmesiyle ciddi bir değer kaybı yaşanacaksa, bu durumda açık artırma yoluyla satışa karar verilir. Eğer tüm paydaşlar satışı kabul ederse, satış işlemi sadece paydaşlar arasında gerçekleştirilir ve buna açık değil, özel açık artırma denilir. ....
-Ortaklığının Kat Mülkiyetine Geçiş Suretiyle Giderilmesi
Taşınmazın paylaştırılması, kat mülkiyeti rejiminin kurulmasıyla sağlanabilir. Bu amaçla, mahkeme tarafından, Kat Mülkiyeti Kanunu‘na uygun olarak inşa edilmiş ve mimari projeye uygun hâle getirilmiş ya da projesi olmamakla birlikte mevcut duruma göre hazırlanmış, ilgili makamlarca onaylanmış bir projenin bulunması gerekmektedir. Yapılacak planlama, her bir paydaşa, en az bir bağımsız bölüm düşecek şekilde olmalıdır. Ayrıca, binanın tümünün kâgir ve aynı zamanda tamamlanmış olması gerekmektedir.
Önemle belirtmekte fayda görüyorum; bağımsız bölüm üzerinden paylaşımı yapılacak taşınmazda, kat mülkiyeti kurulmasına engel teşkil eden eksiklikler mevcutsa, ....
Ortaklığın Giderilmesi Davalarında Satış Yoluna tekrar dönecek olursak;
-Ortaklığın Giderilmesi Davalarında Satış
Ortaklığın sonlandırılması için satış yolunun tercih edilmesi durumunda, dava konusu olan malvarlığı unsuru satılarak elde edilen bedel, ortaklar arasında paylaştırılır.
Davacı, ortaklığın satış yoluyla sona erdirilmesini talep ettiğinde, mahkeme öncelikle ortaklığın satış yoluyla giderilip giderilemeyeceğini değerlendirir. Eğer davacı hangi yöntemi tercih ettiğini belirtmemişse, mahkeme öncelikle aynen taksimin mümkün olup olmadığını araştırır. Aynen taksim mümkünse, öncelikle bu yönteme başvurulur. Ancak taşınmazın bölünmesi mümkün değilse veya bölündüğünde ciddi bir değer kaybı oluşacaksa, ortaklığın satış yoluyla sona erdirilmesine karar verilir.
....
....
Satış memuru, İcra ve İflas Kanunu’nun 128. maddesi ve devamı gereğince satışın hazırlıklarını yapar ve kıymet takdirini gerçekleştirir. Kıymet takdirine yönelik itirazlar, ortaklığın giderilmesi kararını veren Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından incelenir. Aynı şekilde, Satış Memurunun işlemlerine karşı yapılan şikayetlere ve ihalenin feshedilmesine yönelik taleplere Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından bakılır.
...
İhalenin Yapılması
Ortaklığın giderilmesi davası neticesinde yapılacak satışa ilişkin ihalenin nasıl gerçekleştirileceği, İcra ve İflas Kanunu, madde 115'te düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre;
Birinci ve ikinci ihale, icra müdürü tarafından, ilanda belirlenen gün ve saatte, haczedilen malın muhammen kıymetinin yüzde ellisi üzerinden başlatılır. Şartların yerine gelmesi hâlinde mal, en yüksek teklif verene ihale edilir. ....
Sözlerimizi sonlandırmadan evvel önemle belirtmek isteriz ki, gördüğünüz üzere, yalnızca ortaklığın giderilmesi davası sonucunda verilebilecek kararlar ve satış prosedürünü ele aldığımız tek bir içeriğimizde bile, son derece dikkat gerektiren, takibi güç ayrıntılar mevcut. Ucu bucağı olmayan hukuk ilminde, kendi başınıza hareket etmemenizi, çoğu kez tek bir hamle hakkınız olan hukuki işlerde, liyakatine ve sadakatine güvendiğiniz bir hukukçuya danışarak, mümkün mertebe, profesyonel destek alarak hukuki işlerinizi yürütmenizi, para, zaman ve itibar kaybetmemek adına, tüm saygımız ve nezaketimizle, hatırlatmak isteriz.
