Adapazarı'nın Tarihi ve Adapazarı İsmi Nerden Geliyor❓
Sakarya Yerel Kültür Derneği YouTube kanalımızdan herkese merhabalar,
İzleyeceğiniz bu videonun içeriği derneğimizin, İç İşleri Bakanlığı Dernekler Daire Başkanlığı destekleriyle hazırlanan Sakarya Türkmen/Manav Tarihi kitabımızdan alıntılanmıştır.
Videomuza başlamadan belirtmemizde fayda var “Size aktardığımız bilgilerin yer aldığı kitabımızda Sakarya’nın 202 temettuat defterlerinin tamamından yararlanılmıştır.”
Adapazarı, Osmanlı Devleti hâkimiyetinde bir köy olarak kurulmuştur. “Ada” denilen bu köy, 1520 tarihinde Ada kazası olarak geçiyordu. 1530 yılı tahririne göre bölgenin idari yapılanması Anadolu eyaletinde Kocaeli sancağına bağlı Ada kazası olarak geçmekteydi.
16. yüzyıl sonlarındaki tapu tahrir defterlerinde Adapazarı şehrinin çekirdeğini tespit edebildik. Buna göre günümüz Adapazarı’nın çekirdeğini Kutluca-i Kebir (Günümüzde Çaybaşı) köyü oluşturmaktadır. Burada kurulan Pazar çok meşhur idi. Halk arasında buraya Ada’nın Pazar’ı/Ada Pazarı denilmekte idi. Günümüz Adapazarı şehrinin ismi de buradan gelmektedir. Burası Geyve Boğazı’nın çıkışında Sakarya Nehri’nin hemen kıyısında Adapazarı düzlüklerinin başladığı bölgede yer alıyordu. Nehrin doğu kıyısında yer alan köy merkezi ile nehrin batısında yer alan bölgeleri bir köprü birbirine bağlıyordu.
Serdivan’ın eski isminin Sarı Doğan diğer adıyla Gökçeviran olduğu da Tahrir kayıtlarından anlaşılmaktadır.
Ada’nın(Adapazarı) idari taksimatı 17 ve 18. yüzyıllarda dönem dönem değişmiştir. Kimi zaman Karasu ile anılırken kimi zaman da Sapanca ile anılmıştır.
Adapazarı, ilk ve orta çağlarda, Bithynia; XIV. yy’dan itibaren de Kocaeli arazisinde göze çarpmaktadır. Ne zaman kurulduğu bilinmiyor. Orhan Gazi zamanında, Türkmen köyü olarak tarih sahnesine girmiş oluyor. “Ada” köyü, Sakarya Nehri’nin akışta, sol kısmında kalmaktadır. Çark Suyu ve Sakarya arasında bulunuşu sebebi ile “Ada” görünümü kazanmıştır ve belki de bu vaziyeti isimlendirmede rol oynamıştır. Resmî belgelere “Karye-i Ada” diye geçmiştir. Evliya Çelebi, Sapanca-Hendek yolculuğu esnasında tahta bir köprüden geçmiş, o yüzden de köyü yazmaktan uzak kalmıştır. Ancak, ondan sonra bölgeden geçen Fransız gezgini Jean-Babtiste Tavernier, Sapanca ve gölü anlattıktan sonra “Ada” isimli yerleşmeden bahsetmektedir. Keza, Polonyalı Simeon da onun gibi Ada’dan köy diye söz etmektedir.
Web sitemiz : [ Ссылка ]
Kanalımıza abone olmayı ve bizi sosyal medya hesaplarımızdan takip etmeyi unutmayın!
Facebook : [ Ссылка ]
Instagram : [ Ссылка ]
YouTube : [ Ссылка ]
