📺 معنای «تاریخ رستگاری»
— جلسۀ اول
🎙سلسله جلسات گفتگوی دو دوستِ پژوهشگر در حوزۀ تاریخ ایران، اسلام و ادیان، دکتر #محسن_بنائی و #آرمین_لنگرودی
🍂 «تاریخ رستگاری» چیست؟ دکتر محسن بنائی (نویسندۀ برخی مقالات با نام مستعار مزدک بامدادان) و آرمین لنگرودی، دو پژوهشگر در حوزۀ «تاریخ ادیان و اسلام و همچنین تاریخ ایران»، این اصطلاح را در مصاحبه‌ها و مقالاتی از خود به‌کار برده‌‌بودند، اما این اصطلاح در نظرِ غالبِ مخاطبان فارسی‌زبان، با پس‌زمینۀ نگرش اسلامی-شیعی، ابهام‌آمیز جلوه می‌کرده و در موقعیت‌های مختلف، موضوع طرحِ سوال‌هایی از این دو محقق شده‌است. از این رو، تصمیم بر آن شد تا در این فرصت، به واکاوی بیشتر معنایِ این اصطلاح بپردازند.
🍂 برای #نقد_اسلام، حتی نزد محققان دانشگاهی در غرب، امر متداول آن بوده‌است که تاریخ اسلام را امری بدیهی و گزارشی بطور نسبی خدشه‌ناپذیر درنظر بگیرند و سپس بر مبنای اتکا و اعتماد به این تاریخ‌نگاری، به طرحِ نقدهای گوناگونِ اخلاقی و عقلانی و علمی و بین‌الادیانی وارد شوند، اما چند دهه است که پس از ورود محققان تجدیدنظرطلب در مطالعات اسلامی و تاریخ اسلام، و گسترش نگرش بازنگرانه و شکاکانه به فرآیند شکل‌گیری اسلام و تاریخ آن، از جمله توسط افرادی چون جان ونسبرو و شاگردانش مانند پاتریشا کرون و مایکل کوک (و دیگرانی مانند کریستف لوکزنبرگ)، علامت‌های سوالِ بزرگ و متعددی پیشِ روی هر فردِ اهل تحقیقی قرار گرفته‌است. اسلام‌شناسیِ تجدیدنظرطلبانه یا مکتب تجدیدنظرطلبانۀ مطالعات اسلامی، به هیچ عنوان یکدست نیست و حامیان این مکتب —گرچه روش‌شناسی آن را برتر می‌دانند— نظریه‌های متضادی از پیدایش اسلام و فتوحات مسلمانان ارائه کرده‌اند. این مکتب معمولاً در سوی مخالف مکتب کلاسیک اسلام‌شناسی قرار می‌گیرد.
🍂 برای مطالعۀ بیشتر در این زمینه، به پِلی‌لیست «نقدِ تاریخ اسلام» در کانالِ یوتیوب #نقدآگین یا به هشتگ بازاندیشی در کانال تلگرام نقدآگین رجوع کنید. ما در حد وسع خود، به نشر کتب و مقالات و پادکست‌ها یا ترجمه و بازخوانی صوتیِ محتواهای مرتبط با این رویکردِ پژوهشی پرداخته‌ایم و خواهیم پرداخت.
