Келесі суперай 2024 жылғы 17 қазанда бақыланады. Бірақ суперай дегеніміз не? Неге біз оны жылына бір-екі рет қана көреміз?
Суперай — толық айдың сирек түрі. Ол микроайдан 14% үлкен және 30% жарығырақ. Толық ай шамамен айына бір көрінсе, суперай бір жылда санаулы рет бақылануы мүмкін.
Себебі ол уақыттың дәл келуін талап етеді. Айға Жерді айналып шығу үшін 27,32 күн қажет. Ай өз орбитасында екі нүктені басып өтеді: перигей және апогей. Перигей апогеймен салыстырғанда Жерге 49 000 километрдей жақын.
Суперай перигей-сизигияда ғана, яғни Ай бір мезгілде толық әрі перигейде болғанда көрінеді. Оның сирек болу себебі, Жер Күнді айналғанда, Айдың Жерге қатысты бағдары негізінен өзгермейді. Ол Ай әр толған кезде өзгереді. Бірақ Ай прецессиясы болмағанда, суперайлар бұдан да сирек болар еді. Жылдар өте, Ай прецессиясы оның бағдарын сәл өзгертеді.
Көбінесе суперай мен әдеттегі толған айды ажырату қиынға соғады. Суперайды бақылауға ең қолайлы мезгіл — ол көкжиектен сәл жоғары болғанда. Сол кезде кеңістік пен уақыттағы сирек құбылысты толық бағалай аласыз.
2021–2023 жылдардағы суперайлар:
27 көкек 2021
6 мамыр 2021
14 маусым 2022
14 шілде 2022
2 тамыз 2023
31 тамыз 2023
2024–2026 жылдардағы суперайлар:
18 қыркүйек 2024
17 қазан 2024
5 қараша 2025
5 желтоқсан 2025
24 желтоқсан 2026
Түпнұсқа: [ Ссылка ]
Қазақшалаған "Физика және Ғарыш" арнасы, 2017
Мәтінді оқыған Гүлнұр Тажикова
Wikipedia: [ Ссылка ]
Суперай деген не? [ Ссылка ]
XXI ғасырдағы суперайлар: [ Ссылка ]
ҚАТЫСТЫ ВИДЕОЛАР
Балаларға Ай туралы: [ Ссылка ]
Ай фазалары туралы: hhttps://youtu.be/Da51WDWW9oM
Суперай! Бұл не және ол қаншалықты жиі болады? [ Ссылка ]
Суперай дегеніміз не? [ Ссылка ]
Супер Көгілдір Қызыл Ай және Айдың тұтылуы: [ Ссылка ]
Айға виртуал саяхат /4K/: [ Ссылка ]
Ай жарығы (Clair de Lune) /4K/: [ Ссылка ]
Ай иллюзиясы: [ Ссылка ]
Жер Айдан қарағанда / Ай Жерден қарағанда, көкек 2020: [ Ссылка ]
Айдың бергі және арғы бетінің көрінісі (1.01.2021–23.08.2022): [ Ссылка ]
