سالهاست تصویری در اینترنت میچرخد که جایی را که آبهای دو اقیانوس به هم میرسند و باهم مخلوط نمیشوند، توصیف میکند. آیا چنین پدیدهای واقعا اتفاق میافتد؟
با جستوجویی ساده در فضای سایبری میتوانید تصاویر و فیلمهایی از جایی در خلیج آلاسکا پیدا کنید که مرز بیانتهای دو سطح وسیع آب آزاد را با رنگهای متفاوت نشان میدهد. قدیمیترین این تصاویر به سال ۲۰۰۷ (۱۳۸۶) برمیگردد و جالبتر اینکه چنین عنوانی برای آن انتخاب شده است: «جایی که آبهای دو اقیانوس به هم میرسند و باهم مخلوط نمیشوند». برخی دیگر، تیتر «جایی که دریای بالتیک و دریای شمال به هم میرسند» را برای این تصاویر انتخاب و ادعا کردهاند که در این پدیده طبیعی و غیرعادی، آبهای این دو منطقه هرگز با هم مخلوط نمیشوند و مرزی دائمی با هم دارند.
حقیقت ماجرا اما چیز دیگری است. این درست است که تصویر در خلیج آلاسکا ثبت شده، اما نه جایی که آبهای دو اقیانوس به هم میرسند. محل ثبت تصویر در فاصلهای نهچندان دور از ساحل قرار دارد، جایی که رودهای حامل آبهای شیرین و تازهذوبشده از یخچالهای روی خشکی، به خلیج میریزند و به آبهای شور اقیانوس آزاد میرسند؛ اما چرا رنگ اولی آبی روشن و رنگ دیگری، آبی تیره است؟
«کنث برلند» (Kenneth Bruland) استاد علوم اقیانوسی در دانشگاه کالیفرنیا-سانتاکروز، عکاس همان تصویری است که سال ۲۰۰۷ (۱۳۸۶) به فضای سایبری راه یافت. آن سال، او همراه با گروهی از پژوهشگران در سفر دریایی اکتشافی به خلیج آلاسکا سفر کرد تا نقش آهن را در جریانهای اقیانوسی و چرخه مواد معدنی شمال اقیانوس آرام بررسی کند. هدف اصلی دیگر همکارانش، بررسی جریانهای کند اقیانوسی (eddy) در این منطقه بود. برخی از اینوقتی این ریزذرات به حجم بزرگتری از آب وارد میشوند، تحت تأثیر جریانهای اقیانوسی قرار میگیرند و به میان خلیج آلاسکا منتقل میشوند. در این تصویر هم جریان آب شیرین و پر از املاح معدنی به آبهای آزاد رسیده است و به خاطر تفاوت شدید ترکیب محلولها، با مرز مشخصی دیده میشوند؛ اما این مرز، دائمی و بدونتغییر نیست. بهتدریج، آبها با هم درمیآمیزند و املاح در اقیانوس پخش میشود.
جریانها به ابعاد بزرگی با قطر صدها کیلومتر میرسند و جریانهایی چرخشی از ساحل آلاسکا به درون خلیج ایجاد میکنند.رودخانه بزرگ کوپر (Copper) که بیش از ۴۵۰ کیلومتر درازا دارد، همراه با رودخانههای دیگر، جریان آب شیرین حاصل از یخچالهای ذوبشده را به خلیج منتقل میکنند. این آب هرچند شور نیست، اما مواد معدنی فراوان و آبرفتهای زیادی را با خود حمل میکند که آهن، بخش مهمی از آن را تشکیل میدهد. همین ترکیبات معدنی محلول است که رنگ آب را تغییر داده است.
میپرسید این مواد معدنی از کجا میآید؟ آبی که از ذوب یخچالها جاری میشود، در مسیر خود کوهها و صخرهها را میشوید و با ایجاد فرسایش، مواد معدنی را لایهلایه از سنگ جدا میکند. این مواد را پودر سنگ هم مینامند.
وقتی این ریزذرات به حجم بزرگتری از آب وارد میشوند، تحت تأثیر جریانهای اقیانوسی قرار میگیرند و به میان خلیج آلاسکا منتقل میشوند. در این تصویر هم جریان آب شیرین و پر از املاح معدنی به آبهای آزاد رسیده است و به خاطر تفاوت شدید ترکیب محلولها، با مرز مشخصی دیده میشوند؛ اما این مرز، دائمی و بدونتغییر نیست. بهتدریج، آبها با هم درمیآمیزند و املاح در اقیانوس پخش میشود.
Ещё видео!