* Bal ; bitki nektarlarının, bitkilerin canlı kısımları salgılarının veya bitkilerin canlı kısımları üzerinde yaşayan bitki emici böceklerin salgılarının bal arısı (Apis mellifera) tarafından toplandıktan sonra kendine özgü maddelerle birleştirerek değişikliğe uğrattığı, su içeriğini düşürdüğü ve petekte depolayarak olgunlaştırdığı doğal bir üründür.
* Propolis; Pek çok bitki yaprak, çiçek, meyve ve tomurcuklarını güçlü antimikrobiyal, su geçirmez ve ısı yalıtan özellikte reçineli bir bileşik üreterek onları soğuktan ve mikroorganizma saldırısından korur. Bu reçineli madde bal arıları (Apis mellifera L.) tarafından mandibulaları yardımıyla toplanarak mum ve tükürükle karıştırılıp pelet haline getirilir ve kovana taşınır. Propolis, toplanan bitki reçinesinin arılar tarafından transforme edilmesinden dolayı güçlü ve yapışkan bir özellik kazanmıştır. Propolis kelimesi Yunanca “şehrin korunması” anlamına gelir.
* Polen; çiçekli bitkilerin erkek organlarında meydana gelen üreme üniteleridir. Polenler arılar tarafından bitkilerden toplanırken genellikle bir miktar tükürük ile yapışkanlık kazandırılır ve pelet (topak) halini alması sağlanır. Oluşan bu yeni ürüne arı poleni adı verilmektedir.
* Arı sütü; 5-15 günlük işçi arıların yutak üstü salgı bezlerinden salgıladıkları bir arı ürünüdür. Jel halinde akıcı kıvamda, kremsi-beyaz renktedir. Tadı ekşi ve kokusu keskin fenolik yapıdadır. Yoğunluğu 1.1 g/cm³ olup kısmen suda çözünebilmektedir. Memeli hayvanların memesinde oluşan süt ile ilgisi olmadığı halde yavru beslenmesinde kullanılması ve süte benzeyen görünümü sebebiyle Türkçe Arı Sütü olarak ifade edilen ürün ingilizce “ bee milk ” olarak karşılık bulmaz. İngilizce Royal Jelly yani krallara ait gıda anlamına gelir. Arı sütü, kraliçe arının beslenmesi ve gelişimini sağlamak için genç işçi arıların mandibular (çene) ve hipofaringeal (kafa içi) bezlerinden salgılanan eşsiz üründür. Diğer arılar ise sadece ilk üç gün bu sütle beslenir.
* Gıda işletmesi ruhsatı’ değil, ‘gıda takviyesi’ ruhsatı ;
Bazı uyanık firmalar gıda işletmesi ruhsatı alıp bu ruhsatın altında propolis üretiyorlar. Bu şekilde rahat endikasyon bildirip reklam yapabiliyorlar. Bu firmalar gıda takviyesi ruhsatı almak için para ödemek zorundalar hem de Sağlık Bakanlığının kısıtlamalarından dolayı gıda takviyesi ruhsatı alınan ürünlerde endikasyon bildirilemez. Bir nevi vurkaçla, abartılı reklam yaparak para kazanmak isteyen firmalar da gıda takviyesi ruhsatı almadan bu işi yapıyorlar. Dolayısıyla tüketicilerimizin, ürünün üzerinde ‘gıda takviyesidir’ ibaresini aramalarını tavsiye ediyorum.
Türkiye’de ‘propolis‘ alanında ilk doktoraya sahip Prof. Silici lisans eğitimini Hacettepe Üniversitesi, yüksek lisans eğitimini Akdeniz Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nde tamamlamıştır. Doktora eğitimine MEB bursu ile Avusturya’da başlamış Çukurova Üniversitesi’nde bitirmiştir. 2005 yılında yard. doçent, 2007 yılında doçent ve 2013 yılında profesör unvanı almıştır.
Erciyes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma Birimi, T. Biyoteknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sibel Silici.
