Miniatury filmów zostały wykonane samodzielnie przez autora niniejszego kanału lub pobrane na zasadzie CC0 (Creative Commons Zero) z domen publicznych i w żaden sposób nie naruszają niczyich praw autorskich.
Żywność ekologiczna staje się coraz bardziej popularna. Jest uważana za zdrowszą w porównaniu do żywności konwencjonalnej, co wynika ze sposobu wytwarzania i nawożenia. Jako argumenty przemawiające za żywnością ekologiczną, często podaje się niższą zawartość szkodliwych dla zdrowia pierwiastków, takich jak kadm, ołów, rtęć, arsen; brak konserwantów, takich jak benzoesany, siarczany, azotany; oraz ekologiczny sposób nawożenia, który chroni nas przed wpływem związków fosfo- i chloroorganicznych. Żywność ekologiczna jest także wolna od genetycznej modyfikacji – GMO, chociaż opinie na temat szkodliwości żywności modyfikowanej nie są potwierdzone i znajdują uzasadnienia w świetle aktualnych badań. Trzeba bowiem odróżnić szkodliwość żywności od toksyczności związków używanych do jej nawożenia czy produkcji.
Jednak żywność ta ma także swoje wady, do których zalicza się ciągle niewątpliwie wysoka cena, brak powszechnego dostępu do takiej żywności w każdym sklepie spożywczym, a często nieuczciwe praktyki producentów, naruszające zbiorowe interesy konsumentów, do których zalicza się między innymi nazywanie żywnością ekologiczną produktów nie będących w pełni ekologicznych. Wiadomo również, że niektóre organizmy chłoną szkodliwe związki chemiczne, pomimo nienagannej, ekologicznej produkcji. Do takich zaliczamy na przykład grzyby, takie jak kurki i boczniaki, w których zawartość rtęci organicznej może dochodzić do 4 mg na 100g suchej masy. Ponieważ producenci żywności ekologicznej najczęściej nie oznaczają pierwiastków i związków toksycznych w suchej masie żywności, metodami referencyjnymi, takimi jak chromatografia gazowa czy spektrometria masowa, należy odróżnić pojęcie „produkcji ekologicznej” lub „produkcji naturalnej” od żywności ekologicznej. Żywność poddawana uprawie ekologicznej, wcale nie musi być „ekologiczna” pod względem składu.
W żywności ekologicznej dopuszczone zostały niektóre środki ochrony roślin, takie jak naturalnie występujące alkaloidy, garbniki, związki zawierające miedź, wapń i magnez. Niektóre z nich mogą być szkodliwe. Ich pochodzenie może być naturalne lub syntetyczne.
Należy także pamiętać, że pewne zanieczyszczenia mikrobiologiczne, takie jak aflatoksyny czy ochratoksyny, częściej nawet dotyczą żywności ekologicznej, niż produkowanej metodami konwencjonalnymi. Skażenie kiełków fasoli w 2011 roku w Niemczech, szczepem EAHEC E. coli, po zjedzeniu których z powodu zespołu hemolityczno-mocznicowego zmarło kilkanaście osób, dotyczyło uprawy ekologicznej. W jednym piśmiennictwie zwrócono uwagę, że żywność ekologiczna może stanowić realne zagrożenie zakażeniem bakteriami chorobotwórczymi, takimi jak Salmonella, Shigella, Yersinia i E. coli, oraz pasożytami jelitowymi. Przyczyną zatruć często bywają właśnie produkty roślinne, a nie tylko mięso, lody, jajka, czy kremy. Zatrucia zanieczyszczonymi produktami roślinnymi mogą zdarzać się nawet częściej, niż się przypuszcza. Dotyczy to zwłaszcza takich roślin, spożywanych na surowo, jak sałata, kalafior, kapusta.
Piśmiennictwo:
1. Łuczka-Bakuła W.: Rynek żywności ekologicznej. Wyznaczniki i uwarunkowania rozwoju. PWE, Warszawa, 2007.
2. Willer H., Kichler L. 2009. IFOAM, Bonn, FiBL, Frick, ITC, Genf, 2009.
3. Kouba M., 2003. Livestock Production Science, 80: 33–40.
