Logori za decu u Nezavisnoj državi Hrvatskoj, dubina zločina
Ove godine navršilo se sedam decenija od zatvaranja poslednjih koncentracionih logora u Nezavisnoj državi Hrvatskoj koja je jedina u svetu imala i logore za decu.
U dečjim logorima u Sisku, Jasenovcu, Jastrebarskom, Staroj Gradiški i Metajni na Pagu stradalo je 23.500 srpske dece čija je imena, prezimena, mesto rođenja i poreklo popisao Dragoje Lukić i sam dete logoraš. Lukić je 40 godina istraživao ustaške zločine nad srpskom decom a taj njegov spisak ubijene i umorene dece u logorima u NDH danas se čuva u Muzeju žrtava genocida u Beogradu.Autor emisije Kvadratura kruga, Branko Stanković, kroz tri emisije pod nazivom "Dubina zločina" (koje će se emitovati u 18 sati i 30 minuta 31. oktobra, 7. i 14. novembra), otkriva na koje su sve načine stradala deca sa Kozare i Potkozarja u ustaškim logorima.
Za šest meseci koliko je trajalo istraživanje, Stanković je pronašao mnoštvo fotografija, dokumenata, čak i snimaka iz filmske arhive NDH koji svedoče o zločinima nad srpskom, jevrejskom i romskom decom koje su sprovodile ustaše za vreme Drugog svetskog rata.Tokom snimanja Stanković je, između ostalog, posetio i Donju Gradinu najveće srpsko stratište i najveće dečje groblje na svetu. Donja Gradina je bila likvidacioni centar logora Jasenovac, Uštica i Mlaka u kojima je stradalo 19.432 dece, od čega je 12.113 srpske nacionalnosti.
Ante Dumbović aktivista Crvenog križa NDH tokom 1942. godine u dečjem logoru u Sisku načinio je 800 fotografija umorene srpske dece, koje svedoče o paklu kroz koji su prošli srpski mališani zatočeni u tom logoru.Autor ovog serijala uspeo je da pronađe i preživelu decu iz svakog od tih logora u NDH koja su danas starci ali su njihova sećanja na stradanja u tim logorima još sveža i bolna.
Broj stradale srpske dece u ustaškim logorima tokom Drugog svetskog rata bi sigurno bio veći da nije bilo Diane Budisavljević, Austrijanke udate za Srbina, koja je uspela da spase 12.000 dece iz dečjih logora u Sisku, Jastrebarskom, Jasenovcu i Staroj Gradiški. Dianinoj akciji spasavanja srpske dece, Stanković posvećuje poslednju emisiju u serijalu "Dubina zločina", u kojoj otkriva šta se nakon Drugog svetskog rata dogodilo sa većinom te dece koju je spasla Diana.
Urednik emisije Branko Stanković autor je 18 dokumentarnih filmova i dve drame koje su ekranizovane na RTS-u, a i mnoštva dokumentarnih emisija, koje su, kao i filmovi, nagrađivane na domaćim i međunarodnim festivalima.
Label and copyright: Radio-televizija Srbije
Zabranjeno svako kopiranje video i/ili audio snimaka i postavljanje na druge kanale! #kvadraturakruga
#rts
