Antička Grčka (često nazivana i kao stara ili drevna Grčka) je naziv koji se koristi za opisivanje sveta u kojem se govorilo grčkim jezikom u antičkim vremenima.[1] Taj naziv se ne odnosi samo na područje današnje grčke države, nego i na područja naseljena Grcima u antičkim vremenima: Kipar, egejska obala Turska (tada poznata kao Jonija), Sicilija i južna Italija (poznata kao Velika Grčka), te razbacana naselja na obalama današnje Albanije, Bugarske, Egipta, Francuske, Hrvatske, Libije, Španije i Ukrajine.
Ne postoje određeni ili opšte prihvaćeni datumi početka i kraja razdoblja antičke Grčke. U uobičajenoj upotrebi to se razdoblje odnosi na cijelu grčku istoriju prije osnivanja Rimskog Carstva, međutim istoričari taj termin koriste preciznije. Tako neki autori u taj period uključuju i razdoblja minojske i mikenske civilizacije (od oko 1600. pre n.e. do oko 1100. godine pne.), dok drugi to osporavaju smatrajući da su te civilizacije, iako s grčkog govornog područja, dosta različite od kasnijih grčkih kultura, pa bi se trebale odvojeno svrstavati.
Prema tradiciji razdoblje antičke Grčke počinje prvim Olimpijskim igrama 776. pre n.e., ali većina današnjih istoričara proširuju taj termin do oko 1000. pre n.e. Tradicionalni datum kraja razdoblja antičke Grčke smatra se smrt Aleksandra Velikog 323. pre n.e., a razdoblje koje slijedi naziva se helenističkim dobom.
Ovi su datumi dogovoreni među istoričrima dok neki autori smatraju civilizaciju antičke Grčke neprekinutim razdobljem koje je trajalo sve do dolaska Hrišćanstva u 3. veku poslije Hrista.
Antičku Grčku neki istoričari smatraju temeljom kulture zapadnoevropske civilizacije. Grčka kultura je izvršila snažan uticaj na Rimsko Carstvo, koje je prenijelo njen oblik po mnogim dijelovima Evrope. Civilizacija antičke Grčke je neizmjerno uticala na jezik, politiku, obrazovanje, filozofiju, umjetnost i arhitekturu modernog svijeta, posebno tokom renesanse u zapadnoj Evropi i ponovo tokom procvata neoklasicizma tokom 18. i 19. veka u Evropi i objema Amerikama.
Antički Rim (često nazivan i kao stari ili drevni Rim) je bila civilizacija koja je nastala od grada-države osnovanog na Apeninskom poluostrvu po tradiciji koju nam prenosi Tit Livije 753. pne. do ogromnog carstva koje je okruživalo Sredozemno more. Tokom svog postojanja, rimska civilizacija je prešla put od monarhije, republike sa kombinacijom oligarhije i demokratije, do autokratskog carstva. Rimska civilizacija je dominirala zapadnom Evropom i područjima oko Sredozemnog mora putem osvajanja i asimilacije.
Zapadni deo carstva, uključujući Hispaniju, Galiju i Italiju, se u 5. veku raspalo posle seobe naroda u nezavisne kraljevine. Istočno rimsko carstvo, čiji je centar bio Konstantinopolj, se obično naziva Vizantijsko carstvo nakon 476, tradicionalnog datuma pada Rima i potonjeg početka ranog srednjeg veka, takođe znanog kao mračni vek.
Rimska civilizacija se često svrstava u „klasičnu antiku“, sa antičkom Grčkom, civilizacijom koja je inspirisala veliki deo kulture antičkog Rima. Antički Rim je značajno doprineo razvoju prava, ratne veštine, umetnosti, književnosti, arhitekture, tehnologije i jezika u zapadnom svetu, a njegova istorija još uvek ima uticaj na današnji svet.
Na osnovu starorimskih izvora osnivanje Rima se vezuje za 753. pne. Već od 10. veka pne. postojala su na bregu Kapitolu prva naselja. Kasnije su se raširila na brežuljke kod reke Tibar i njihovim spajanjem je nastao grad čiji je verski i politički centar bio Kapitol. Osnivanje grada u sredini 8. veka pne. se poklapa sa kolonizacijom Italije.
Prema legendi nastanak Rima nadovezao se na istorija Troje. Potomci Eneje, sina Anhisa i boginje Venere, braća blizanci – Romul i Rem bili su po naređenju kralja grada Alba Longe odmah po rođenju bačeni u Tibar. Kako je blizance rodila vestalka Rea Silvija, sa bogom rata Marsa, bogovi su uredili da sanduk sa blizancima reka izbaci na obalu gde ih je u prvo vreme usvojila vučica. Braća su kasnije ubila kralja Alba Longe i osnovali su vlastiti grad na mestu gde ih je nekada voda izbacila. Pošto se Rem narugao brazdama kojima je njegov brat blizanac označio buduće zidine grada, Romul ga je ubio. Usled toga, grad je dobio ime po Romulu Roma tj. Rim, a Romul je postao prvi od sedam legendarnih kraljeva Rima.
