Қытай Ұлттық ғарыш басқармасы (CNSA) 2018 жылы 8 желтоқсанда Сичан ғарыш айлағынан Long March-3B зымыранымен Chang'e-4 (Чанъэ-4) миссиясын ұшырды. Миссия 425 килограмдық орбиталық бөлік пен массасы 1200 кг қону платформасынан тұрады. Платформа Айдың арғы бетіне жұмсақ қонған алғашқы нысан болмақ.
Қонғаннан кейін одан массасы 140 кг, өлшемдері 1,5 х 1 х 1 м ровер түседі. Алты дөңгелекті Yutu 2 ровері камера, спектрометр, күн желін зерттейтін прибор және Ай қойнауын зерттейтін радармен жабдықталған.
Платформаға бірнеше камера, спектрометр және дозиметр орнатылған. Оның бортында сондай-ақ ішінде жасанды жарық жанып тұратын 3 килограмдық герметикалық цилиндр бар. Цилиндрге картоп, рапс, мақта және гүлді өсімдік тұқымдары мен дрозофила шыбыны жұмыртқалары салынған. Егер эксперимент сәтті жүрсе, жұмыртқадан шыққан жәндіктер көмір қышқыл газын, ал өнген өсімдіктер фотосинтез барысында оттегін бөлуі тиіс. Ғалымдар бұл экожүйенің халін кішкентай камералар арқылы бақылап отырады.
Аппараттар Оңтүстік полюс–Эйткен бассейніндегі Карман кратеріне 2019 жылы 3 қаңтарда қонуы мүмкін. Қону платформасы 12 ай, ал ровер 3 ай жұмыс істейді деп жоспарланған.
Айдың арғы бетінен Жерге радиосигнал жетпейтіндіктен, ретранслятор қызметін 2018 жылы 12 мамырда ұшырылған Quèqiáo (Цюэцяо) серігі атқарады, ол қазір Жер–Ай жүйесінің L2 Лагранж нүктесінің айналасындағы гало-орбитада.
Credit: China Central Television (CCTV), China Global Television Network (CGTN)
Дайындаған «Физика және Ғарыш» арнасы, 8 желтоқсан 2018
Wikipedia: [ Ссылка ]
Лагранж нүктелері жайлы:
[ Ссылка ]
БІЗДІҢ АРНА CHANG'E-4 МИССИЯСЫ ТУРАЛЫ
Айдың арғы бетіне қытайлық Chang'e-4 миссиясы ұшырылды: [ Ссылка ]
Chang'e-4 Айдың арғы бетінен Жермен қалай байланысады? [ Ссылка ]
Қытай тарихта алғаш рет Айдың арғы жағына жұмсақ қонды: [ Ссылка ]
Chang'e-4'тің Айға қонуы (борттық камера түсірген видео): [ Ссылка ]
Yutu 2 роверінің Ай бетіндегі алғашқы сәттері: [ Ссылка ]
Chang'e-4 жаңалықтары: 20 ақпан 2019: [ Ссылка ]
