جمهوریت و ولایت فقیه دو مفهوم بنیادین در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران هستند که ترکیب آن‌ها ممکن است چالش‌هایی را ایجاد کند. این چالش‌ها معمولاً از تفاوت‌های نظری و عملی میان جمهوریت (حاکمیت مردم) و ولایت فقیه (حاکمیت فقیه) ناشی می‌شوند. در ادامه برخی از این مشکلات توضیح داده می‌شوند:

۱. تضاد میان حاکمیت مردم و حاکمیت فقیه

جمهوریت: بر اساس جمهوریت، مردم منبع اصلی قدرت هستند و از طریق انتخابات، نمایندگان و رهبران خود را انتخاب می‌کنند. مشروعیت نظام از رأی مردم نشأت می‌گیرد.

ولایت فقیه: در نظریه ولایت فقیه، مشروعیت حاکمیت از طرف خداوند به فقیه داده شده و رأی مردم تنها ابزاری برای تحقق این مشروعیت است.


این تفاوت دیدگاه می‌تواند در شرایطی که نظر اکثریت مردم با تصمیمات ولی فقیه تضاد دارد، به تضاد میان جمهوریت و ولایت فقیه منجر شود.


---

۲. محدودیت در آزادی انتخاب

در نظام ولایت فقیه، اختیارات ولی فقیه فراتر از تصمیمات مجلس یا دولت است. این امر می‌تواند باعث محدودیت در آزادی تصمیم‌گیری نمایندگان منتخب مردم و کاهش نقش واقعی آن‌ها شود. در چنین شرایطی، ممکن است این سؤال مطرح شود که آیا اراده مردم به‌طور کامل تحقق می‌یابد یا خیر.


---

۳. تضاد در قانون اساسی

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده است تا میان جمهوریت و ولایت فقیه تعادل برقرار کند. اما در عمل، بخش‌هایی از قانون که به ولایت فقیه قدرت بیشتری می‌دهد (مثل اصل ۱۱۰)، می‌تواند نقش نهادهای منتخب مردم، مانند مجلس و ریاست جمهوری، را محدود کند.


---

۴. چالش در تفکیک وظایف

جمهوریت معمولاً بر تفکیک قوا تأکید دارد، اما در نظام ولایت فقیه، ولی فقیه ناظر بر تمام قواست و قدرت اجرایی، قضایی و تقنینی می‌تواند تحت تأثیر مستقیم او قرار گیرد. این موضوع می‌تواند کارکرد مستقل نهادهای دموکراتیک را تحت‌الشعاع قرار دهد.


---

۵. تفاوت در مشروعیت دینی و عرفی

مشروعیت دینی: ولی فقیه باید به‌عنوان یک شخصیت دینی مشروعیت داشته باشد.

مشروعیت عرفی: در جمهوریت، رأی مردم معیار مشروعیت است.


ترکیب این دو مشروعیت گاهی می‌تواند منجر به تضاد در فهم و اجرای قوانین و سیاست‌ها شود.


---

نتیجه‌گیری

در نهایت، چالش میان جمهوریت و ولایت فقیه به نحوه تفسیر و اجرای این دو اصل در کنار هم بستگی دارد. منتقدان معتقدند که جمهوریت تحت‌الشعاع ولایت فقیه قرار گرفته و مردم در انتخاب‌های خود محدود هستند. از سوی دیگر، طرفداران معتقدند که ولایت فقیه ضامن اجرای صحیح ارزش‌های اسلامی و مانع از انحراف نظام از مسیر اصلی است.
#انتشار کلاب هاوس
بازتاب آوانیوز ۲۴
#اوانیوز۲۴ #افشاگری #جنجالی #واقعیت #مهدی_مطهرنیا #مصطفی_مهرایین

свернуть