جرقه تولید یکی از خاطره‌انگیزترین و نخستین سریال‌ها و مجموعه‌های ایرانی موفق تلویزیون در سال‌های بعد از انقلاب سال 1359 زده شد و حاصل آن نوروز 1360 در معرض قضاوت بینندگان قرار گرفت. «مَثَل‌آباد» نام این مجموعه بود، کارگردان هنری‌اش زنده‌یاد رضا ژیان، کارگردان تلویزیونی آن مسعود فروتن، نویسنده‌اش زویا زاکاریان (ذکریان، همسر رضا ژیان در آن سال‌ها) و طراح لباس سریال نیز ایرج رامین‌فر بودند. این مجموعه براساس افسانه‌های متون کهن به صورت نمایش‌های تلویزیونی ساخته و پخش شد؛ البته نمایش‌هایی که بیشتر به فضای سریال‌های تلویزیونی شبیه بود و داستان آنها بجز محیط‌های بسته در فضاهای باز نیز می‌گذشت. مرور اسم‌های تعدادی از قسمت‌های این مجموعه که دربردارنده ضرب‌المثلی بود که مضمون داستان همان بخش از سریال را معرفی می‌کرد، در جای خود برای بینندگان آن سال‌ها خاطره‌انگیز است. بازیگران «مَثَل‌آباد» را ترکیبی از هنرمندان قدیمی و شناخته شده همچون مهین شهابی، اسماعیل داورفر و مهری ودادیان در کنار افرادی کمتر شناخته شده، اما به هر حال دارای تجربه‌های تلویزیونی و تئاتری یا حتی سینمایی مانند رضا ژیان (کارگردان هنری سریال) و زنده‌یاد سامی تحصنی تشکیل می‌دادند. حمید جبلی، اکبر عبدی، آتیلا پسیانی، مرتضی ضرابی، فاطمه نقوی، مرتضی اردستانی و کامبیز صمیمی مفخم نیز جزو جوانانی بودند که در عرصه‌های تلویزیون و سینما نام‌هایشان مکرر شنیده شد و برخی مانند عبدی، جبلی و پسیانی تعدادی از شاه‌نقش‌های سینما و تلویزیون بعد از انقلاب را به نام خود ثبت کردند. مجید ایزدی، جواد آهنگر، محمد نعیمی، شیرین رضائیان و فاطمه شعرباف نیز از دیگر بازیگران «مثل‌آباد» بودند که بعدها کمتر نامی از آنها شنیده شد. سازندگان «مثل آباد» مزد زمانه‌شناسی، انتخاب دقیق، ساخت هوشمندانه (با توجه به موقعیت خاصی که در آن قرار داشتند) و کیفیت به نسبت خوبِ سریالی را که ساخته بودند بخوبی دریافت کردند، اما به هر روی، مثل‌آباد با بهره بردن از پخش نوروزی در نخستین نمایش‌اش بخوبی دیده شد و ـ حتی شاید ـ به عنوان الگویی در زمینه کارهای سنتی و تاریخی در سال‌های بعدی مطرح شد.
این سریال بر اساس وجه تسمیۀ مثل‌های فارسی، در شش قسمت تهیه شده بود:

قسمت اول: قربون بند کیفتم، تا پول داری رفیقتم
بازیگران (به ترتیب حروف الفبا): مرتضی اردستانی - آتیلا پسیانی - سامی تحصنی - رضا ژیان - محمد ژیان - پرویز شاهین خو - کامبیز صمیمی مفخم - قاسم صبوری - مرتضی ضرابی - اکبر عبدی - محمدرضا مسعودی نیا - محمد نعیمی.

قسمت دوم: نه شیر شتر، نه دیدار عرب (تا مرا دم تو را پسر یاد است / دوستی من و تو بر باد است)
بازیگران (به ترتیب حروف الفبا): آتیلا پسیانی - اسماعیل داورفر - شیرین رضائیان - مهین شهابی - مرتضی ضرابی

قسمت سوم: ناخوش خر خورده
بازیگران: اسماعیل داورفر - حمید جبلی - اکبر عبدی - آتیلا پسیانی - فاطمه نقوی - مهری ودادیان - مرتضی اردستانی - شیرین رضائیان - فاطمه شرباف

قسمت چهارم: علم‌علم، دردِ ورم، زری که نبود توی علم
بازیگران (به ترتیب حروف الفبا): جواد آهنگر - مرتضی اردستانی - مجید ایزدی - آتیلا پسیانی - سامی تحصنی - اسماعیل داورفر - رضا ژیان - کامبیز صمیمی - مرتضی ضرابی - اکبر عبدی - محمد نعیمی - فاطمه نقوی

قسمت پنجم: عجب سرگذشتی داشتی، کَل‌علی
بازیگران (به ترتیب حروف الفبا): جواد آهنگر - مرتضی اردستانی - آتیلا پسیانی - سامی تحصنی - اسماعیل داورفر - رضا ژیان - کامبیز صمیمی - مرتضی ضرابی - اکبر عبدی - محمد نعیمی - فاطمه نقوی

قسمت ششم: تخم‌مرغ‌دزد، شتردزد می‌شود
بازیگران : رضا ژیان - مهین شهابی - اسماعیل داورفر

عوامل تولید این سریال عبارتند از:
کارگردان هنری ...... رضا ژیان
کارگردانان تلویزیونی ...... مسعود فروتن، بیژن صمصامی
فیلمنامه ...... رضا ژیان، زویا زاکاریان (ذکریان)
تصویردار ...... مهدی مستوفی، خسرو احمدی
موسیقی ...... محمدرضا علیقلی
تهیه کننده‌‌ ...... احمد کاشانچی
تعداد قسمت‌ها ...... شش قسمت (در مجموع ۲۱۰ دقیقه)
محصول ...... گروه فیلم و سریال و تئاتر شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران
سال تولید ...... ۱۳۵۹

свернуть