ترجمه:جیلانی گلشنیار
چهاربار حمله نظامی اتحاد شوروی و روسیه تزاری به افغانستان!
دریک وقت وزمان معین تمام نقاط سوق الجیشی شهرکابل درتصرف کوماندوهای شوروی قرار میگیرد،امین وطرفدارانش درشهرکابل واطراف شهر درمحاصره نیروهای شوروی فلج میشوند،سیلی ازنیروهای قشون سرخ از دوقسمت کشور،کشک وحیرتان داخل خاک افغانستان میشوند،بسیاری نمیدانند که این اولین حمله نظامی شوروی نیست،بلکه چهارمین حمله نظامی شوروی به افغانستان است.
درنیمه دوم قرن نزدهم افغانستان بعداز تسخیر بخارا موردجلب و توجه روسیه قرارمیگیرد،قشون الکساندر دوم روسیه تزاری آماده میشوند که الی کوه های هندوکش افغانستان را اشغال نمایند،کوه های که افغانستان امروزی را به دوقسمت تقسیم میکند.درشمال افغانستان اغلب مردمان تاجیک،ازبک وترکمن زندگی میکنند؛و این ملیت ها درزیرسیطره امپراتوری روسیه هم زندگی میکردند،روسهامیخواهند که به توسعه طلبی خود به سمت جنوب ادامه بدهند، امایگانه کشوری که علیه توسعه طلبی های روسیه تزاری قرارمیگیرد، بریتانیای کبیربود،بریتانیای کبیرهم ازقبل ها میخواستند که هندبریتانوی رابه طرف شمال توسعه بخشند،اما ازطرف قبایل پشتون نشین دربرابر انگلیسها مقاومت جدی صورت میگرفت،هندبریتانوی سه بار لشکرکشی کردند تا قسمتی ازخاک افغانستان را تسخیرنمایند،ولی درهر سه مرتبه به شکست مواجه شدند، انگلیسها میدانستند که اشغال افغانستان امکان پذیرنیست،بار اول درحدود سه سال لشکرکشی آنها دوام میکنند،باردوم درحدودکمتراز دوسال،وبارسوم درحدود چند ماه دوام میکنند،درنتیجه افغانستان بین دوامپراتوری به یک دولت پوشالی تبدیل میشوداما مستقل وآزاد.
افغانهادر دوستی خود بالای روسها حساب میکنند، شوروی برای اولین بار درسال 1919 استقلال افغانستان را به رسمیت می شناسد وافغانستان اولین بار دولت جدید روسیه را به رسمیت می شناسد.
امیرامان الله خان پادشاه افغانستان به حیث مهمان عالی قدردرمسکوپذیرایی میشود،باوجودمشکلات اقتصادی روسیه شوروی ودرلحظات مرگ لینن روسیه به مقدار مبلغ 500 هزار روبل به افغانستان کمک می نماید، که این کمک در همان وقت کمک بزرگی به حساب میرفت. و به همسایه جنوبی خود کمک می نماید.اما اتحاد شوروی به افغانستان نه تنها کمک های اقتصادی ،بلکه کمک های نظامی هم شامل می باشد.
درسال 1924 نظر به تقاضای امیرامان الله خان قوای هوایی اتحادشوروی موضع شورشیان را بمباردمان می نماید ودر سال بعدش باردیگرقشون سرخ از راه خشکه سرحد افغانستان را عبور نموده وبه کمک امان الله خان می شتابد تا اوضاع را بهبود و برقرار سازد،قشون سرخ بعدأبرمیگردد ودرعوض قشون سرخ، مشاورین شوروی درپهلوی امان الله خان قرارمیگیرند،درایجاد قوای مسلح منظم وایجاد تیلفون وتیلگراف،ایجاد مکاتب دختران وحتی قبولاندن منع چادری بالای شاه امان الله خان کمک می نمایند،وهمچنان پروگرام های لیبرال امان الله خان باعث میشودکه بنیادگرایان اسلامی علیه وی به شورش برخیزند.
درجنوری سال 1929 بنیادگرایان اسلامی موفق میشوند و امان الله خان را ازمقامش برکنارمی سازند.درکشورانارشیزم حکمفرما میشود دراین وقت به هزاران سربازقشون سرخ درلباس افغانی حکومت امیر حبیب الله کلکانی بچه سقوی را سرنگون ساخته ونادرخان را به پادشاهی میرساند .انگیسهادراین مورد برخوردخصمانه مینمایند.استالین باعجله قشون سرخ رابه کشورش فرامیخواند.
بالاخره درسال 1930 سومین حمله نظامی شوروی بخاطرسرکوب باند بسمچی(اشرار) ابراهیم بیگ وتعقیب آن درحدود 50 کیلومتری درخاک افغانستان داخل میشوند.
افغانها تصمیم میگیرند ،از اینکه با روسها مقابله نمایند،با روسها همکاری مینمایند، بهترخواهد بود که باند ابراهیم بیگ را به آنسوی دریای آمو بکشانند ،جای که باند ابراهیم بیگ توسط قشون سرخ سرکوب میشود.
عصرمداخلات وکمک های نظامی بارفتن ستالین یکجا خداحافظی مینماید،وبا آمدن خروسچوف مرحله کمکهای اقتصادی آغازمیشود.اتحاد شوروی تمام مصارف تطبیق پلان پنج ساله افغانستان را به عهده میگیرد.درزمان ظاهرشاه وسایل و ضروریات افغانستان را تأمین میکنندوبه مثل جمهوریت های دیگراتحادشوروی ازهیچ نوع کمک ومساعدت دریغ نمی ورزد.منابع طبیعی را استخراج،فابریکه ومیدانهای هوایی را اعمارمینمایند،متخصصین شوروی کابل را باجهان خارج ارتباط میدهند،سرک کابل- ترمز ودیگرسرک های موتررو را اعمارنموده، اردوی افغانستان راباکمک مشاورین شوروی مسلح وپرسونل آنرا تعلیمات وآموزش نظامی میدهند.
دمیتری الشانسکی درسالهای هشتاد یکی ازمشاورین شوروی ازطرف کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحادشوروی درمقامات بالایی حزب دموکراتیک خلق افغانستان ایفای وظیفه می نمود .
الشانسکی میگوید:خوبترین وبهترین زمان در مناسبات دوستانه بین اتحاد شوروی و افغانستان در زمان ظاهرشاه بود،سفرای سابق اتحاد شوروی میگفتند که در خانهء هرافغان بروی هر تبعه شوروی بازبودواز پرستیژ ومحبوبیت خاصی برخورداربودند.
