️ dr Paweł Boguszewski (Instytut Biologii Doświadczalnej im M. Nenckiego PAN w Warszawie)
wykład + dyskusja; „Czy istnieje wolna wola? Neuronaukowe podejście do pytań fundamentalnych”
Zapraszamy do zadawania pytań w komentarzach pod transmisją [Facebook] lub na czacie [YouTube]!
️ ABSTRAKT: Jedną z podstawowych potrzeb ludzi jest poczucie posiadania kontroli nad własnym życiem. Kontrola ta wyraża się między innymi możliwością podejmowania decyzji, które wynikają z naszej woli. Wolnej woli. To pojęcie od setek lat daje przyczynek do rozważań filozoficznych i jest kluczowe dla takich dziedzin jak prawo, etyka czy teologia. Wolna wola wiąże się z odpowiedzialnością za podjęte decyzje i czyny. Teorie ciągną się się od twardego determinizmu - nie ma wolnej woli, to tylko iluzja - do pełnego libertarianizmu - mamy prawdziwą, niezawisłą wolną wolę. Konflikt ten wpisuje się w szerszy kontekst poszukiwania odpowiedzi na pytania o naturę wszechświata i świadomości.
Neuronauka podchodzi do tego zagadnienia w sposób naukowy i systematyczny - skoro zawodzą podejścia teoretyczne, to czemu by nie sprawdzić jak się rzeczy mają w sposób eksperymentalny. Jednym z pierwszych i chyba najsłynniejszym doświadczeniem było eksperyment Benjamina Libeta opublikowany w 1983 roku. Libet przy użyciu EEG wykazał, że elektryczna aktywność mózgu poprzedza świadomą intencję osoby badanej do wykonania ruchu. Czyli zanim osoba podjęła, jej zdaniem świadomą, decyzję o wciśnięciu przycisku, jej mózg już był w trakcie wykonywania tego zadania. Od tej publikacji minęło prawie 40 lat. Neuronaukowcy są w stanie eksperymentalnie przewidzieć wybory osób badanych nawet na kilka sekund przed ich subiektywnym poczuciem podejmowania decyzji. Jednak, wiele pytań dotyczących natury wolnej woli nadal pozostaje otwartych.
