#Türkiye #Hafter #Libya
Libya, artan siyasi gerginlikler ve askeri manevralar iç savaşa dönüş korkularını körüklerken yenilenen bir çatışmanın eşiğinde duruyor. Muammer Kaddafi'nin devrilmesinden on yıldan fazla bir süre sonra ülke hala derin bir şekilde bölünmüş durumda ve son gelişmeler, son yıllarda elde edilen kırılgan barışın yakında bozulabileceğini gösteriyor.
Durum, Bingazi'deki Libya Parlamentosu'nun Başbakan Abdul Hamid Dbaiba liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti'nin (GNU) görev süresinin sona erdiğini ilan etmesiyle önemli bir hal aldı. Parlamento, bunun yerine Usame Hammad'ın hükümetini meşru otorite olarak tanıdı ve Libya'nın doğu ve batı bölgeleri arasındaki uçurumu daha da derinleştirdi. Bu siyasi değişim gerginlikleri daha da artırdı ve ülkenin geleceğiyle ilgili belirsizliği artırdı.
Siyasi krizi daha da kötüleştiren Libya Ulusal Ordusu (LNA), görünüşte sınırları güvence altına almak, silah kaçakçılığını önlemek ve militanların sızmasını engellemek için güçlerini güneybatı bölgesine doğru harekete geçirdi. Ancak bu askeri hareket, özellikle Dbaiba hükümeti ve Zintan gibi güçlü kabile grupları arasında, bunu bölge üzerinde kontrol sağlamak için stratejik bir manevra olarak görenler arasında endişelere yol açtı.
Birden fazla barış girişiminin başarısızlığı, Libya'nın tekrar çatışmaya girebileceği korkularını daha da artırdı. Mevcut siyasi manzara, 2014'te iç savaşın patlak vermesinden önceki koşullarla çarpıcı benzerlikler taşıyor; bu savaş 2020'ye kadar devam etti ve ülkeyi harap etti. Her iki taraf da pozisyonlarını sağlamlaştırırken, müzakereli bir çözüm olasılığı giderek daha da düşük görünüyor.
Siyasi analist Mohamed Mahfouz, bugünkü durumla 2014 olaylarını çarpıcı bir şekilde karşılaştırdı. Libya'yı şu anda etkisi altına alan yoğun siyasi kutuplaşmanın, önceki iç savaşa yol açan bölünmeleri yansıttığı konusunda uyarıyor. Mahfouz'a göre, ister Doğu'da ister Batı'da olsun, her grup, krizi çözebilecek ulusal seçimlere giden bir yol izlemekten çok, gücünü göstermekle ilgileniyor.
Karmaşıklığa, Libya'ya yönelik uluslararası odaklanmanın görünürdeki eksikliği de ekleniyor. Küresel dikkat Gazze, Lübnan, Yemen ve Sudan'daki diğer krizlere kaydıkça, Libya'nın sorunları göz ardı edilme riskiyle karşı karşıya. Mahfouz, bu uluslararası kopuşun, durumun yenilenen çatışmanın kaçınılmaz hale geldiği bir noktaya kadar kötüleşmesine izin verebileceğini savunuyor.
LNA'nın güneybatı Libya'daki, özellikle stratejik Ghadames bölgesi ve NC-7 petrol sahası çevresindeki son askeri faaliyetleri, sınır güvenliğinin ötesinde daha geniş bir hedefi akla getiriyor. LNA, bu hayati ekonomik varlıklar üzerinde kontrol sağlayarak, Libya'nın baskın gücü olarak konumunu güçlendirmeyi ve uluslararası topluma ülkenin en önemli kaynaklarını kontrol ettiğini göstermeyi amaçlıyor.
Bu arada, Libya halkı hayal kırıklığına uğramış ve temkinli olmaya devam ediyor. Kötüleşen ekonomik koşullara ve temel hizmetlerin eksikliğine rağmen, birçok Libyalı daha fazla çatışmadan korkuyor. Son iç savaşın hatırası hala taze ve halk, demokratik yollarla ülkenin krizini çözmektense iktidara tutunmaya daha çok ilgi duyduklarını düşündükleri mevcut siyasi oluşumlara karşı derin bir şüphe duyuyor.
Libya'nın birleşik bir devlet olarak geleceği giderek daha fazla şüpheye düşüyor. Yerleşik siyasi bölünmeler ve tırmanan askeri eylemlerle, bir iç savaşa dönüş tehdidi giderek büyüyor. Uluslararası toplumun kararlı bir şekilde müdahale etme konusundaki isteksizliği belirsizliği artırıyor ve Libya'yı başka bir potansiyel olarak felaketle sonuçlanacak çatışmanın eşiğine getiriyor.
