Het Nederlands Onderduikers Paradijs. Zo werd de Noordoostpolder in de oorlogsjaren genoemd. Veel mannen die aan de verplichte Arbeitseinsatz in Duitse fabrieken wilden ontkomen, vonden vanaf 1942 een veilig heenkomen in de pas ontgonnen polder.
Minder bekend is dat er direct na de oorlog in de Noordoostpolder zo'n vijftien interneringskampen waren. Zo'n 5.000 mensen werden daar opgesloten en aan het werk gezet. Als straf, omdat ze bijvoorbeeld lid waren geweest van de NSB. Door de grote razzia, eind 1944, stonden de werkkampen die voor de ontginning van het gebied waren ingericht zo goed als leeg. Ze werden omgebouwd tot interneringskampen, compleet met prikkeldraad en wachttorens. En, zo komt steeds meer naar voren: Op die plekken ging het er niet altijd even zachtzinnig aan toe.
In de kampen in Noordoostpolder zaten onschuldigen, maar ook hoge NSB'ers die actief met de Duitsers hadden gecollaboreerd. Wilhelmus de Rijke was een van hen. Tijdens de oorlog was hij procureur-generaal bij het gerechtshof in Arnhem. De Rijke gedroeg zich nogal opstandig in het kamp en dat kwam hem duur te staan. Als straf moest hij urenlang met vijf kilo roggebrood op zijn hoofd staan en werd hij in zijn been geschoten. Dat been moest daardoor later zelfs geamputeerd worden.
Historicus Carla van Baalen schreef het boek 'Paradijs in oorlogstijd', over de onderduikers die tijdens de oorlog in de Noordoostpolder zaten. "Ik sprak voor mijn onderzoek veel senioren uit de polder. Ze vertelden over de onderduikerskampen en zijdelings ook over de tijd van net na de oorlog. Ik wist niet wat ik hoorde. Het werd mij toen ook duidelijk dat er geïnterneerden mishandeld waren. De mensen die ik sprak, en er soms zelfs aan mee hadden gedaan, vonden het achteraf gezien vreselijk", aldus Van Baalen.
