اسکندر مختاری طالقانی، متولد سال ۱۳۳۵ در تهران، از چهرههای برجسته در زمینه مرمت و حفاظت از آثار تاریخی ایران است. او دارای مدرک کارشناسی در رشته باستانشناسی و تاریخ هنر از دانشگاه تهران (۱۳۵۸)، کارشناسی ارشد مرمت معماری از دانشگاه هنر (۱۳۷۴) و دکتری پژوهش هنر با گرایش حفاظت معماری از دانشگاه هنر (۱۳۸۶) است.
مختاری از سال ۱۳۵۹ تاکنون در مرمت بناها و مجموعههای تاریخی متعددی در ایران فعالیت داشته است. از مهمترین مسئولیتهای اجرایی او میتوان به مدیریت پایگاه شهر تاریخی تهران از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۸ و مدیریت پروژه نجاتبخشی میراث جهانی بم از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۸ اشاره کرد. او در سال ۱۳۸۸ از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری بازنشسته شد.
در حوزه آموزش، مختاری از سال ۱۳۷۸ تاکنون به تدریس حفاظت و مرمت بناها و شهرهای تاریخی در دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی اشتغال داشته و بهعنوان استاد مدعو در دانشگاههای دیگری از جمله دانشگاه تهران و دانشگاه علم و صنعت ایران نیز تدریس کرده است.
فعالیتهای پژوهشی و آثار:
مختاری مؤلف ۳۱ کتاب و نویسنده بیش از ۶۰ مقاله در زمینه معماری ایران، حفاظت و مرمت بناهای تاریخی است. او همچنین در سمینارهای ملی و بینالمللی مرتبط با حفاظت میراث فرهنگی شرکت کرده و مقالات و سخنرانیهای متعددی ارائه داده است.
مسئولیتها و پروژههای مهم:
1. مدیریت محور فرهنگی-تاریخی شهر تهران ۱۳۷۴–۱۳۸۸
2. مدیریت پروژه نجاتبخشی میراث فرهنگی بم۱۳۸۳–۱۳۸۸
3. مشاور عالی سازمان زیباسازی شهر تهران۱۳۸۹–۱۳۹۸
4. عضو شورای تخصصی بافتهای تاریخی کشور و میراث جهانی ایران
پروژههای مرمت شاخص:
1. بازار بزرگ تهران
2. امامزاده عبدالله تهران
3. کاخ گلستان تهران
4. سردر شمسالعماره
5. ارگ بم (مرمت پس از زلزله)
6. کاخ صاحبقرانیه
7. مرمت مساجد تاریخی و مدارس علمیه در نقاط مختلف ایران
آثار برجسته:
1. میراث معماری مدرن ایران
2. مجموعه کتب تهرانپژوهی (۲۰ جلد)
3. معماری تکیه دولت
4. مرمت ارگ بم پس از زلزله
اسکندر مختاری طالقانی با تلاشهای خود در زمینه حفظ و احیای میراث فرهنگی، نقش قابلتوجهی در نگهداری آثار معماری ایران برای نسلهای آینده ایفا کرده است.
