کنفرانس تهران با شرکت چرچیل، روزولت و استالین از ۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲ (۲۸ نوامبر تا اول دسامبر ۱۹۴۳) به صورت سرّی و محرمانه در سفارت شوروی در تهران، پایتخت ایران برگزار شد.
این کنفرانس در پی کنفرانس قاهره و پیش از کنفرانسهای پتسدام و یالتا برگزار شد. هدف کلّی همهٔ این کنفرانسها توافق درباره چهرهٔ جهان پس از پایان جنگ جهانی دوم بود.
مسایل اصلی که به نتیجه رسید شامل تاریخ و ابعاد پیاده شدن نیروهای بریتانیایی و آمریکایی در فرانسه و حمله تهاجمی نیروهای روسی در ارتباط با آن، منابع اختصاص یافته به جبهههای ایتالیا، بالکان و برمه که چرچیل نمیخواست مورد غفلت قرارگیرند، بود.
مهمترین توافقی که در این کنفرانس بهدست آمد، درباره گشایش جبهه دوم در غرب اروپا بود. در خلال این کنفرانس در روز ۲۹ نوامبر، چرچیل به جهت شجاعت و دلاوری نیروهای ارتش شوروی در پاسداری از شهر استراتژیک استالینگراد، یک شمشیر را که به شمشیر استالینگراد شهرت یافت به استالین اهدا کرد. این کنفرانس از این جهت سری بود که آلمانها در صدد ترور رهبران سه کشور درگیر در جبهه مقابل متحدین بودند. هیتلر خود به یک افسر آلمانی به نام سرهنگ کنراد زینر مأموریت ترور را واگذار کرد. نام این عملیات را هم آلمانها عملیات پرش بلند نام نهادند...
