Koncert na dwie „polski"

Estonia: Sofia Joons i Marius Peterson

Polska:

[ Ссылка ]

Ania Broda -- cymbały, śpiew, bęben
Witek Broda -- skrzypce, lira korbowa
Iwona Sojka -- skrzypce
Maciej Kaziński -- basy kaliskie
Jan Cebula -- skrzypce (Rzeszowskie)

Koncert na dwie „polski"

W Szwecji ten taniec nazywa się „polska", w Polsce -- taniec „polski". Każdy Szwed, zapytany, co to jest „polska" odpowie, że to jeden z najpopularniejszych tańców tradycyjnych. W Polsce o tańcu „polskim" wie tylko mała grupa muzykologów i etnografów.
„Polski" to taniec popularny w XVI i XVII w., pierwowzór chodzonego i poloneza. Włosi jego rytm nazywali „alla polacca", Francuzi określali utwory tego typu „la polonaise". A kiedy muzycy dworscy i żołnierze w czasach Wazów na polskim tronie zawieźli go do Szwecji, nazwali go „polska".
W kraju mamy niewiele zapisów nutowych tego tańca. Raczej możemy śledzić jego ewolucję, odnajdując jego rytm i melodykę w wiejskich chodzonych, wolnych, staroświeckich, kujawiakach, w pieśniach religijnych i dworskich polonezach (największe zbiory XVIII-wiecznych polonezów znajdują się na Węgrzech, na Litwie i w Czechach).
Koncert na dwie „polski" jest zestawieniem dwóch tradycji muzycznych, dwóch różnych dróg, którym początek dał właśnie taniec „polski".

Kapela Brodów (Ania i Witek Brodowie) -- miłośnicy polskiej muzyki tradycyjnej, grają wspólnie od 1992 roku. Na repertuar kapeli składają się utwory świeckie i religijne z obszaru Pierwszej Rzeczypospolitej. W pieśniach zachowują oryginalne maniery wykonawcze oraz -- w przypadku muzyki religijnej -- właściwy jej tematyce kontekst. „Muzyka karmi się indywidualnością jej wykonawców, więc nie tyle cytujemy, ile opowiadamy tę samą, co przed wiekami, historię" -- mówią o sobie.


Marius Peterson Jeden z założycieli Studia "Theatrum", aktor, reżyser, autor oprawy dźwiękowej wielu spektakli teatralnych, pedagog teatralny, tłumacz.
Od 15 roku życia należał do estońskiego zespołu muzyki dawnej Linnamuusikud. Współpracował z muzykami: Marcinem Bornus-Szczycińskim, Marcelem Péresem, Dominikiem Vellardem, Andreiem Kotovem i innymi. Od 2008 roku śpiewa w składzie belgijskiego zespołu Graindelavoix. Jest związany na stałe ze Scholą Teatru Wiejskiego Węgajty (role Dariusza w Ludus Danielis i Jezusa w Ludus Passionis). Jako promotor polskiej kultury w Estonii organizował wiele przedsięwzięć muzycznych, teatralnych, filmowych. Jest aktywny jako tłumacz języka polskiego. W roku 2009 odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP oraz otrzymał doroczna nagrodę Prezydenta Estonii dla młodego twórcy.

Sofia Joons jest śpiewaczką, gra na skrzypcach oraz talharpie (inaczej jouhikantele, tradycyjnym instrumencie smyczkowym), uczy muzyki tradycyjnej, jest muzykologiem i socjologiem. Urodziła się w Szwecji, od 1994 roku mieszka w Estonii. Studiowała i badała szwedzką i estońską muzykę tradycyjną, nagrała płytę CD Strand Rand oraz DVD Talharpa, jest też autorką Estlandssvenska folkliga koraler, zbioru tradycyjnych psalmów estońsko-szwedzkich. Brała udział w wielu projektach związanych z muzyką tradycyjną w Estonii i zagranicą, obecnie kieruje szkołą im. Augusta Pulsta przy Estońskim Centrum Muzyki Tradycyjnej i organizuje całoroczne kursy muzyki tradycyjnej.

свернуть