Қазақстанда жеке тұлғаның банкроттығы туралы заң жобасы әлі қызу талқыланып жатыр. Соңғы өзгерістерге сай жалғыз баспанасы кепілде тұрған азаматтар өздерін банкротпыз деп жарияласа, банк үйді сот арқылы алып, берешегін жаба алады. Жаңа заң жобасының соңғы пысықталып жатқан тұстары қандай? Азаматтарға белгілі бір уақытқа несие алу мен шетелге шықпау туралы шектеуден басқа қандай талаптар қойылуы мүмкін? Әріптесім Әйгерім Ердәулет баяндап беруге әзір. Әйгерім?
Заң жобасы азаматтардың банкроттығын екі жолмен айқындайды. Соттың шешімімен немесе сотқа жеткізбей. Сотқа шығым түсірмей өзінің қиын жағдайға тап болғанын мынадай талаптарға сәйкес дәлелдей алады: Алдымен, борышкердің қарыз сомасы 2022 жылы 4,9 миллион теңгеден аспауы маңызды. Табысыңыз мүлдем болмауы керек немесе айлығыңыз отбасының әрбір мүшесіне шаққандағы күнкөріс шегінен асып кетуі қажет. Яғни, 36 мың 018 теңгеден. Бұдан бөлек жылжымайтын мүлкіңіздің де болмауы шарт.
Ал сот арқылы өзіңізді банкротпын деп жариялау үшін де қарыз сомасы 4 миллион 900 мың теңгеден асып кетпеуі керек. Ал борышкердің мүлкі аукционға шығарылып, одан түскен қаражат банк алдындағы қарызды жабуға жұмсалады. Егер бұл сіздің жалғыз баспанаңыз болса, екі түрлі жол қарастырылады. Мәселен, үйіңіз кепілде тұрса, кредиторға сот арқылы алуға рұқсат беріледі. Ал кепілде тұрмаса, рұқсат етілмейді. Заң жобасының дәл осы тұсына заңгердің көзқарасы қандай? Жанділдә Әжіғалиұлы, сіз байланыстасыз:
ЖАНДІЛДӘ ӘЖІҒАЛИҰЛЫ, халықаралық құқық қорғау орталығының президенті:
– Кеш жарық, құрметті көреремендер! Менің айтарым, заңгер ретінде осы жағдайға байланысты жалғыз қалған тұрғы үй, пәтер болсын, жер үй азамат банкрот болып жарияланған жағдайда оның тұрғын үйі кепілдікте тұрған жағдайда толығымен оның тағдыры кредиторға беріледі. Өйткені, бұл норма нақты ҚР Азаматтық кодексінде көрсетілген норма. Қаралып отырған заңнама болғандықтан, заңнама кодекстен бір саты төмен болады. Азаматтық кодекстің жаңағы нормаларын қайта өзгерту керек, қайта қарастыру керек.
Сарапшылардың есебінше, бүгінде өзін-өзі банкрот деп жариялайтындардың саны мөлшермен миллионға жетіп жығылады. Оларға қойылуы мүмкін талаптың тағы бірі: міндетті түрде мемлекеттік бағдарлама арқылы жұмысқа орналасу. Айта кету керек, тек банк, микроқаржы ұйымы мен коллекторлық агенттікке өтіп кеткен қарыз кешіріледі. Ал қолхат арқылы мойныңызға ілінген берешек пен салықтық, коммуналдық және өзге де төлем түрлерінің қарызы мойныңызда қала береді. Сондай-ақ, алимент пен бөтеннің денсаулығы мен өмірі үшін төлем де кешірілмейді. Яғни, сот арқылы өзгенің денсаулығына зиян тигізгеніңіз үшін төленетін өтемақыны тек өзіңіз төлейсіз.
Бізді әлеуметтік желіде оқыңыздар:
Youtube -[ Ссылка ]
Facebook - [ Ссылка ]
Instagram - [ Ссылка ]
Vkontakte - [ Ссылка ]
TikTok - www.tiktok.com/@informburo31
WhatsApp Информбюро +7 777 331 31 31
#қаржылық_сауаттылық #банкрот #жеке_тұлғалар
