گوتەبێژی وەبەرهێنەرانی کوردستان رایدەگەیێنێت، "پێش ساڵی 2014 تەنیا سلێمانی 30٪ـی هەموو پیشەسازیی عێراقی پێکدەهێنا، بەڵام ئێستا هەموو هەرێمی کوردستان 15٪ـی وەبەرهێنانی عێراق پێکناهێنێت"، لەبارەی کشانەوەی وەبەرهێنەرانی کورد لە هەرێمی کوردستان و بردنە دەرەوەی سەرمایە و پرۆژەکانیان دەڵێت، "28 سەرمایەداری گەورەی کوردستان کە دەتوانن ئیدارەی ئابووری هەرێمی کوردستان بدەن، هەموویان چوونەتە دەرەوە".
رۆژی یەکشەممە 24ـی ئەیلوولی 2023، بەرنامەی لەگەڵ رەنج بە میوانداریی یاسین مەحموود، گوتەبێژی وەبەرهێنەرانی كوردستان، هەڵۆ سەڵاح چاوشین، بەڕێوەبەری گشتیی لێتوێژینەوە و زانیاری لە دەستەی وەبەرهێنان، عەلی ئیبراهیم، شارەزای وەبەرهێنان لە بواری پیشەسازی و ئەرشەد تەها، راوێژکاری باڵا لە پەرلەمانی كوردستان، ئاراستەی وەبەرهێنانیان لە هەرێمی کوردستان تاوتوێکرد.
"وەبەرهێنەران سەرمایەکانیان لە دەرەوەی وڵات دەخەنە کار"
یاسین مەحموود، گوتەبێژی وەبەرهێنەرانی كوردستان دەڵێت "لەدوای ساڵی 2014 و دروستبوونی قەیرانی ئابووری لە هەرێمی کوردستان، قەبارەی وەبەرهێنانی بازرگان و وەبەرهێنەرانی هەرێمی کوردستان لە عێراق گەیشتووەتە سەرووی 28 ملیار دۆلار، کە لەو ژمارەیەش 15 بۆ 18 ملیار دۆلاری لە هەرێمی کوردستانەوە رۆیشتووە."
یاسین مەحموود باسی ئەوە دەکات "سەرباری ئەو گەمارۆ ئابوورییە قورسەی لەسەر ئێرانە، وەبەرهێنەرانی هەرێمی کوردستان لە پارێزگای سنە گەورەترین پڕۆژەی وەبەرهێنان جێبەجێدەکەن. وەبەرهێنەرانی ئێمە لە جۆرجیا، تورکیا و ئوردن وەبەرهێنانی گەورە دەکەن، واتا گرفتەکە هەر ئەو وەبەرهێنەرانە نین، کە چوونەتە پارێزگاکانی عێراق و کاری وەبەرهێنان دەکەن."
گوتەبێژی وەبەرهێنەرانی كوردستان دەشڵێت "ئێستا وەبەرهێنەرانی ئێمە لە پردێ، تەنیا بە مەودای یەک کیلۆمەتر لە ئیدارەی هەرێمی کوردستان وەبەرهێنان دەکەن، لەبەرئەوەی عێراق کۆمەڵێک ئیمتیازی گەورەی پێداون، بەڵام ئەگەر هەر ئەم پڕۆژەیە لە ئیدارەی هەرێمی کوردستاندا بکات، بەهۆی جێبەجێکردنی یاسای ژمارە 4ـی ساڵی 2006ـی وەبەرهێنان کە بەسەریدا جێبەجێدەکرێت، پڕۆژەکە ئەو کاریگەرییەی نابێت."
"پاشەکشێکردنی هەرێمی کوردستان لە وەبەرهێنان و پیشەسازی"
یاسین مەحموود باسی ئەو پرۆژە سەرکەوتووانە دەکات کە لە عێراق بەدەستی وەبەرهێنەرانی کورد جێبەجێدەکرێن و دەڵێت "ئەو پرۆژانەی ئێستا لە عێراقدا سەرکەوتوون و بە پرۆژە زۆر باشەکان هەژمار دەکرێن، یان کورد جێبەجێی کردوون، یان کۆمپانیایەکی هەرێمی کوردستان بە هاوبەشی لەگەڵ وەبەرهێنەرێکی عێراقی جێبەجێی کردووە."
بە گوتەی مەلا یاسین "راوێژکارە تایبەتەکانی محەممەد شیاع سوودانی، (سەرۆکوەزیرانی عێراق) بە نهێنی دێن لە هەرێمی کوردستان سەردانی وەبەرهێنەرە سەرکەوتووەکان دەکەن و رایاندەکێشن بۆ شارەکانی عێراق."
ساڵی 2014 بە تەنیا سلێمانی 30٪ـی پیشەسازی هەموو عێراقی پێکدەهێنا، بەڵام وەکو گوتەبێژی وەبەرهێنەرانی كوردستان ئاماژەی پێدەدات "ئێستا بە هەموو هەرێمی کوردستان 15٪ـی پیشەسازی عێراق پێکدەهێنن"، دەشڵێت "لە عێراق پیلان بۆ رووخاندنی پیشەسازی و وەبەرهێنانی هەرێمی کوردستان دادەڕێژرێت و، جاران بەشێکی زۆری سکراب بۆ کارگەی شیشی هەرێمی کوردستان دەهات، رێگەیان لە هاتنی ئەو سکرابە گرت بۆ ئەوەی کارگەکانمان دابخرێن و ئێستا خۆیان کارگەی شیشیان کردووەتەوە."
یاسین مەحموود نەبوونی پاڵپشتی و هاندانی پێویست لە هەرێمی کوردستان بە هۆکارێکی پاشەکشێکردنی وەبەرهێنان دەزانێت و دووپاتیدەکاتەوە "لە عێراق و وڵاتانی دەوروبەر، تەنانەت لە وڵاتی ئێرانیش بەو گەمارۆ قورسە ئابوورییەی لەسەریەتی، هاندان و ئاسانکاری باشتر بۆ وەبەرهێنەرانمان دەکرێت بەراورد بە هەرێمی کوردستان، وەبەرهێنەر هەیە زیاد لە 10 ساڵە 25 ملیار دۆلاری لە پڕۆژەدا خەرجکردووە، ئەگەر لە وڵاتێکی وەکو تورکیا بووایە، بە پێنج ساڵ هەموو پارەکەی وەردەگرتەوە، بەڵام تاوەکو ئێستا لە هەرێمی کوردستان پارەکەی وەرنەگرتووەتەوە."
گوتەبێژی وەبەرهێنەرانی كوردستان لەبارەی ئەو وەبەرهێنەرە کوردانەی هەرێمی کوردستانیان جێهێشتووە گوتی "ئێستا 28 سەرمایەداری گەورەی کوردستان کە دەتوانن ئیدارەی ئابووریی هەرێمی کوردستان بدەن، هەموویان چوونەتە دەرەوە."
"تا ساڵی 2025 قەبارەی وەبەرهێنان لە هەرێمی کوردستان دەگاتە 80 ملیار دۆلار"
هەڵۆ سەڵاح چاوشین، بەڕێوەبەری گشتیی لێتوێژینەوە و زانیاری لە دەستەی وەبەرهێنانی حکومەتی هەرێمی کوردستان دەڵێت "بەپێی پلانەکانی دەستەی وەبەرهێنان، سەرمایەی وەگەڕخراو لە پرۆژەکانی هەرێمی کوردستان تاوەکو ساڵی 2025 دەگاتە 80 ملیار دۆلار، کە ئێستا 67 ملیار دۆلارە."
هەڵۆ سەڵاح دەشڵێت "پلانەکانی دەستەی وەبەرهێنان بە هاوئاهەنگی لەگەڵ وەزارەتەکانی شارەوانی، پلاندانان، دارایی و ئابووری، پەروەردە، پیشەسازی و بازرگانی دادەڕێژرێن، بۆ هاندانی زیاتری بازرگان و وەبەرهێنەران پێشنیازی کەمکردنەوەی رێژەی باجمان کردووە، بەڵام تاوەکو ئێستا جێبەجێ نەکراوە."
بەڕێوەبەری گشتیی لێتوێژینەوە و زانیاری لە دەستەی وەبەرهێنان پێیوایە "کێشەی سەرەکی وەبەرهێنان لە هەرێمی کوردستان یاساکەیەتی کە بۆ سەردەمی خۆی لە ساڵی 2006 نووسراوەتەوە زۆر گونجاو بووە، بەڵام ئێستا پێویستی بە هەموارکردنەوەیەکی ریشەیی هەیە بۆ ئەوەی لەگەڵ ئەمڕۆی وەبەرهێنان لە هەرێمی کوردستان بگونجێت."
