Αίγινα! Έκοψε το πρώτο
ασημένιο νόμισμα στην αρχαιότητα,
το ξακουστό και όμορφο, το "χελωνάκι"
Και για αιώνες πλούτισε και άνθισε
του Δία το νησάκι...
Μετά περάσαν Ενετοί, και Ρώσσοι, και Οθωμανοί
Περάσαν και φύγαν όλοι
χάθηκαν σαν μία κακή ανάμνηση,
σαν την κακή πανώλη!!!
Ήρθε η Επανάσταση η Λαμπρή!
Και πάλι εμπρός η Αίγινα
της ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ Ελλάδας
πρώτη πρωτεύουσα ΕΓΙΝΕ!!!
Να ζήσει το λαμπρό νησί
και ταξιδιώτη να έχεις σπεύσει γρήγορα
να το επισκευθείς κ' εσύ!!!
Ντάρια Γκέρους - Κοτούλα

Σύμφωνα με την μυθολογία η Αίγινα οφείλει την ονομασία της στην κόρη του Θεού Ασωπού Αίγινα, την οποία ερωτεύτηκε ο Δίας και την απήγαγε στο νησί Οινώνη που μετονομάστηκε σε Αίγινα. Η στρατηγική της θέση κατά την αρχαιότητα φαίνεται ότι ήταν ο λόγος που κατοικήθηκε πριν από το 3.500 π.Χ. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η Αίγινα υπήρξε αποικία της Επιδαύρου. Σε ανασκαφές που έχουν γίνει, έχουν βρεθεί Μινωικά κεραμικά του 2000 π.Χ. περίπου, όπως και κοσμήματα από χρυσό που ανήκουν στη ύστερη περίοδο της Μυκηναϊκής τέχνης, τα οποία συνηγορούν στην εκδοχή της διατήρησης του μυκηναϊκού πολιτισμού για μερικές γενιές μετά την κάθοδο των Δωριέων, οι οποίο φαίνεται να κατέκτησαν το νησί στα 950 π.Χ.

Τον 7ο αιώνα π.Χ. η Αίγινα συμμετείχε στην πολιτική ομοσπονδία υπό την ονομασία Αμφικτιονία της Καλαυρίας μαζί με την Αθήνα, το Βοιωτικό Ορχομενό, την Τροιζήνα, την Ερμιόνη, την Ναυπλία και την Πρασίη, με σκοπό την πάταξη της ακμάζουσας πειρατείας στο Αιγαίο, λόγω της παρακμής των Μυκηναίων. Κατά την αρχαϊκή εποχή (734 - 459 π.Χ.) η Αίγινα γνώρισε μεγάλη ακμή εξελισσόμενη σε σημαντική ναυτική και εμπορική δύναμη της εποχής αναπτύσσοντας εξαγωγικό εμπόριο πήλινων αγγείων και αρωμάτων εγχώριας παραγωγής. Οι Αιγινήτες υπήρξαν οι πρώτοι που έκοψαν ασημένια νομίσματα στον ελλαδικό χώρο, λίγες δεκαετίες μετά την επινόηση του νομίσματος από τους Λυδούς. Να σημειωθεί ότι οι Αιγινήτες είχαν σημαντικά συμφέροντα στον Ελλήσποντο ενώ ήταν μέτοχοι στον εμπορικό σταθμό της αιγυπτιακής πόλης Ναυκράτιδος.

Η ναυτική πρωτοκαθεδρία της Αίγινας και η εδραίωση της ολιγαρχικής παράταξης στην εξουσία αποτελούσε εμπόδιο στις επιδιώξεις της Αθήνας με αποτέλεσμα ήδη από τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. να παρατηρείται ένταση στις σχέσεις μεταξύ τους. Αν και κατά τους Μηδικούς Πολέμους είχαν υποστηρίξει τον Δαρείο, στους Περσικούς Πολέμους συνασπίστηκαν με τις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις λαμβάνοντας μαζί με τους Αθηναίους τα πρωτεία. Μετά το τέλος του πολέμου η Αίγινα συνασπίστηκε με την Σπάρτη και την Κόρινθο με αποτέλεσμα να επέλθει οριστική σύγκρουση με την Αθήνα, η οποία και επιτέθηκε στα 458 π.Χ. εναντίον της Αίγινα. Στη ναυμαχία που ακολούθησε οι Αιγινήτες ηττήθηκαν και η πρωτεύουσά τους καταλήφθηκε. Απότοκος της ήττας ήταν το γκρέμισμα των τειχών της πόλης, η παράδοση των πλοίων και η επιβολή φόρου υποτέλειας. Κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο (431 - 404 π.Χ) οι Αιγινήτες εκδιώχθηκαν στην Πελοπόννησο για να επιστρέψουν μόνο μετά το τέλος του πολέμου.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η Αίγινα απώλεσε κάθε αίγλη της καταλήγοντας διαδοχικά στους Αιτωλούς, τους Περγαμηνούς και τους Ρωμαίους. Σύμφωνα με τον Παυσανία, που πέρασε από το νησί το 150 μ.Χ., στην Αίγινα δεν υπήρχε τίποτα αξιόλογο ενώ το ιστορικό λιμάνι του είχε παραχωθεί εντελώς. Λόγω των επιδρομών των Γότθων και των Ερούλων στην Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο, μεγάλοι πληθυσμοί μετακινήθηκαν στην Αίγινα, η οποία γνώρισε μια δεύτερη ακμή. Κατά τον 10ο αιώνα οι επιδρομές των πειρατών ανάγκασαν έναν μέρος των κατοίκων να μετανααστεύσει ενώ τότε πραγματοποιήθηκε και η μεταφορά της πρωτεύουσας στην ενδοχώρα και συγκεκριμένα στην Παλαιά Χώρα. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες του δωδεκάτου (12ου) αιώνος, όταν η πειρατεία γενικεύεται σε μεγάλο βαθμό, λόγω της αποφάσεως του Ιωάννου Β' Κομνηνού (κατόπιν εισηγήσεως προς αυτόν του «Ιωάννου του εκ Προύτζης») να διακόψει τα κονδύλια προς το ναυτικό, η Αίγινα γίνεται βασικό ορμητήριο των πειρατών, ιδίως για τις επιθέσεις τους προς την Αττική, τους κατοίκους της οποίας τρομοκρατούν αρπάζοντας υλικά αγαθά, ζώα, ανθρώπους για σκλάβους ή για λύτρα, και βεβαίως σκοτώνουν πολλούς κατοίκους συχνά με βασανιστικό τρόπο ή απλώς τους ακρωτηριάζουν. Ο δε Μητροπολίτης των Αθηνών Μιχαήλ Χωνιάτης, ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο χαρακτηρίζει την Αίγινα ως «φωλιά των πειρατών»

свернуть