Siyasal yönetimler bir ülkenin yönetim tarzını ifade eder. Siyasal yönetim, bir ülkede yöneten ile yönetilen arasındaki ilişki biçimidir. Bu monarşi olabilir, cumhuriyet olabilir veya ikisinin bir karışımı da olabilir. Bu videoda ünlü düşünür Aristoteles’in ele aldığı siyasal yönetim biçimlerini inceleyeceğim.
Aristoteles Makedonya’da üç yıl kadar Büyük İskender’e eğitim vermiştir. Aristo bu dönem zarfında 158’e yakın devletin yönetim tarzını incelemiş ve Politika ile Nikomakhos’a Etik adlı eserlerinde tüm yönetim biçimlerini altı başlık altında toplamıştır.
Aristoteles’in ele aldığı ilk yönetim biçimi monarşidir. Ona göre Monarşi, en genel anlamıyla tek kişinin iyi yönetimidir. Aristoteles monarşi yönetiminin farklı şekillerde uygulandığını ifade eder. Örneğin monarşinin bir türü olan mutlak monarşi, savaşta kazandığı başarı veya yiğitlikten dolayı toplumun minnet duygusunun bir ifadesi olarak bir kişinin başa geçirilmesi biçiminde ortaya çıkar. Aisumneteia adlı monarşilerdeyse, kargaşa, ekonomik sıkıntı, savaş gibi toplumsal bir tehlike döneminde halk, güçlükleri yenebilecek, toplumu düzlüğe çıkartabilecek yeteneklere sahip olduğuna inandığı bir kişiyi iş başına getirir ve ona ömür boyu veya belli bir süre için ya da belli bir işi sonuçlandırması için geniş yetkiler verir.
Monarşik düzendeki yönetici, yasaların üstünde yer alan gücünü, toplumun genel yararı için kullanmak yerine kendi yararı için kullanmaya başlayınca bir zorba haline dönüşür ve istenilmeyen yönetim şekli olarak tiranlık karşımıza çıkar. Tirani yönetimde, tiran kimseye hesap vermeden tüm toplumu sömürür. Aristoya göre böyle bir yönetimde hiç kimse zorba iktidara kendi gönül rızasıyla boyun eğmez. Zorbalar tüm gücü elde ettiği zaman, Toplumdan hiç destek sağlayamadığı için paralı askerleriyle herkesi baskı altında tutar.
Aristoteles’e göre tek kişinin yönetimi en iyi yönetim biçimidir. Fakat çoğunluğun yanılgıya düşme ihtimali tek bir kişinin yanılgıya düşme ihtimalinden daha azdır. Böylece seçkin azınlığın yönetimi olan aristokrasi karşımıza çıkar.
Oligarşik yönetimde iktidar olabilmenin koşulu belli bir servet düzenine ulaşabilmektir. Kısacası oligarşi, zenginlerin iktidarıdır. Aristo’ya göre oligarşide Devlet birkaç zenginin eline geçer ve bu kişiler toplumu yasalara göre yönetmezler. Bu sistemde eğer iktidar zengin idareciler arasında babadan oğula devrediliyorsa buna “dynasteia” adı verilir. Diğer bir oligarşik sistem olan optation oligarşide devletteki tüm görevler belli bir zengin azınlığın elindedir.
Aristoteles demokrasiyi uygulanış şekillerine göre 4’ e ayırır. Ona göre demokrasi sistemi kaos yaratacak nihayetinde, yasaların ve devletinin sonunu getirir.
Aristoteles’in ele aldığı son yönetim çeşidi politeia veya diğer adıyla cumhuriyettir. Aristo’ya göre, Cumhuriyet yönetimi oligarşi ve demokrasi gibi iki kötü yönetim tarzının iyi taraflarını birleştiren ideal bir yönetimdir.
Daha geniş bilgi için benimde faydalandığım aşağıdaki kaynak eserlere göz atabilirsiniz:
Bengü Özyürek Şahin’in Sapkın Rejim Demokrasi̇: Platon – Aristoteles Örneği̇ adlı tezi
Hatice İrem Eker’in Platon ve Aristoteles’in Karşılaştırmalı Siyaset Kuramları adlı tezi
Atilla Yayla’nın Siyasi Düşünce Sözlüğü
Aristoteles’in Politika adlı kitabı
Kevin MacLeod sanatçısının Final Count adlı şarkısı, Creative Commons Attribution lisansı ([ Ссылка ]) altında lisanslıdır.
Kaynak: [ Ссылка ]
Sanatçı: [ Ссылка ]
Kevin MacLeod sanatçısının Drums of the Deep adlı şarkısı, Creative Commons Attribution lisansı ([ Ссылка ]) altında lisanslıdır.
Kaynak: [ Ссылка ]
Sanatçı: [ Ссылка ]
Kanala ücretsiz şekilde abone olmak için: [ Ссылка ]
Aşağıdaki ilginç bilgiler içeren videolarımı kesinlikle kaçırmayın:
Tüm videolarım:► [ Ссылка ]
Bilimsel bilgiler:► [ Ссылка ]
Sağlıkla ilgili bilgiler:► [ Ссылка ]
Tarihi bilgiler:► [ Ссылка ]
Mistik ve ilginç bilgiler:► [ Ссылка ]
Siyasi bilgiler:► [ Ссылка ]
Dünya tarihindeki en ilginç bilgiler ve garip olaylar hakkında içerikler hazırlıyorum. Özellikle kavramlar, siyasi akımlar, tarihi olaylar ve kişilerin kim ve ne olduğu hakkında kısa bilgiler vermeye çalışıyorum. Sayfamdaki animasyonları faydalı bilgiler içermesi için özellikle çeşitli kaynaklardan alıyorum. Bazen bu bilgiler size garip veya acayip bilgiler gibi gelebildiği gibi bazıları oldukça aşina olduğunuz kavramlar olabilir.
