حمایت اختیاری از دیپ پادکست:
[ Ссылка ]

Instagram: Https://www.instagram.com/deep.podcast
Telegram Channel: Https://www.telegram.me/deeppodcast
ـــــــــــــــــــــــــ
منبع :
[ Ссылка ]
Russia 1985–1999: TraumaZone
by Adama Curtis
Mikhail Khodorkovsky : Man with a Ruble
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
قسمت دوم
شوروی بعد از فروپاشی
با فروپاشی شوروی همه 15 جمهوری اون اعلام استقلال کردند. بزرگترین کشور روسیه بود. یگور گایدار از یک خانواده کاملا کمونیست میومد. او یک اقتصاددان بود. آقای گایدار به یلتسین قول داده بود میتونه روسیه رو در عرض 18 ماه به یک کشور کاپیتالیستی تبدیل کنه. گایدار معتقد بود کمونیسم شکست خورد چون میخواست همه چیز رو کنترل کنه. بنابراین در همون ابتدای کار، از اولین برنامش برای کاپیتالیستی کردن روسیه پرده برداشت. اولین قدم این بود که همه کنترل ها روی تمامی قیمت ها برداشته بشه و بزارن هر کالایی، خودش قیمتش رو در بازار آزاد پیدا کنه. این تندروترین و افراطی ترین نسخه از بازار آزاد بود که تا به حال جهان به خودش میدید.
گایدار تعدادی مشاور اقتصاددان از آمریکا به روسیه آورد. آمریکایی ها به این مدل "شوک درمانی" میگفتند. اونها انتظار داشتند با دموکراسی جدید و اقتصاد آزاد در روسیه همه چیز درست میشه. اما شوک درمانی یک فاجعه جدید رو در روسیه رقم زد. فقط در عرض 2 ماه، گایدار به منفورترین چهره در سراسر روسیه تبدیل شد. اثرات شوک درمانی مردم روسیه رو حیرت زده کرد. در روسیه قحطی زده، با آزاد شدن بازار، قیمت ها یک شبه سر به فلک کشیدند. دیگه بحث قحطی نبود. مردم اصلا توانایی خرید چیزی رو نداشتند. یک ابر تورم وحشتناک سراسر روسیه رو در بر گرفت. تورم در روسیه به 2300 درصد رسید. در زمان فروپاشی شوروی، تورم کمتر از 20 درصد بود.
اما گایدار اصلا عقب نشینی نکرد. شعار گایدار این بود:
"هر چیزی که برای اقتصاد خوب باشه، از نظر اخلاقی درسته."
گایدار مرحله دوم شوک درمانی رو آغاز کرد.
قرار شد هر چیزی که در زمان شوروی متعلق به دولت بود، به بخش خصوصی فروخته بشه. تمام معادن، صنایع دولتی و حتی تجهیزات نظامی به حراج گذاشته شدند. به تمامی مردم کوپن هایی داده شد تا در صنایع خصوصی جدید سهام داشته باشند.
در مولداوی بین روس ها و جدایی طلب ها یک جنگ سخت در گرفت. در کشور تازه تاسیس گرجستان هم یک جنگ داخلی در منطقه آبخیزیا آغاز شد. شورشیان در آبخیزیا خواهان استقلال از دولت گرجستان بودند. در جواب هم گرجستان شروع به بمباران شهر سوخومی در منطقه آبخیزیا کرد.
با بدتر شدن اوضاع، گروه هایی شروع به مبارزه با شوک درمانی کردند. ولادیمیر ژیرینوفسکی یک حزب جدید سیاسی به وجود اورد. هدف این حزب جنگ برای ملی گرایی روسی و مبارزه با کاپیتالیسم جهانی بود.
شوک درمانی تبدیل به یک فاجعه در روسیه شد. کشورهای غربی کشتی و هواپیماهایی از غذا و مواد ضروری به روسیه میفرستادند تا مردم روسیه از گرسنگی نمیرن. یعنی ببینید وضع تا چه اندازه وخیم شده بود. اما همچنان گایدار معتقد بود هیچ جایگزینی برای این طرح وجود نداره. وقتی کمک های بشردوستانه به سمت مردم روسیه میومد، کاملا معلوم بود که دیگه چیزی از اون امپراتوری بزرگ باقی نمونده.
فقر به جایی رسیده بود که مردهای روس از زنهاشون فیلم های پورن میساختن و به کشورهای غربی میفروختن. دخترهای مجرد هم به بهایی ناچیز خودشون رو در اختیار مردهای اروپای غربی قرار میدادن. به گفته اونها بهترین مشتری ها مردهای دست و دلباز انگلیسی بودند. هتل ها برای درآمد بیشتر، اتاق هاشون رو به همراه یک دختر روس اجاره میدادند. تجارت این دخترها به آمریکا و اروپای غربی هم به بیزینسی پر سود تبدیل شده بود.
قیمت ها 2500 درصد در یک سال افزایش پیدا کرد. مردم در خیابان ها تمام وسایل خونشون رو میفروختن که فقط زنده بمونند. در نهایت از سر ناچاری کوپن هایی که برای خرید سهام شرکت ها بهشون داده شده بود رو هم برای فروش گذاشتن. الیگارش ها شروع به خرید این کوپن‌ها از مردم کردند. اونهم به قیمتی بسیار پایین تر از قیمت اصلیشون. هدفشون این بود که بتونن از این طریق تمام صنایع قدیم شوروی رو در اختیار بگیرند. صنایعی که در طی 70 سال با کار و سرمایه مردم ایجاد شده بود.
یک الیگارش با این کوپن ها تمام سهام کارخانه “بیسکوئیت بلشویک” رو خریداری کرد. این اولین کارخونه دولتی بود که تمام سهام اون رو یک الیگارش میخرید. قیمت اصلی کارخونه 80 میلیون دلار برآورد شده بود، اما این الیگارش، کارخونه رو فقط به قیمت 475 هزار دلار خرید
به نظر میرسید بازار آزاد هم در روسیه کار نمیکنه. روس ها حتی مجبور شدند بسیاری از آثار هنری و تاریخیشونو در ازای کمک های غذایی به کشورهای خارجی بدن. کم کم یک مخالفت شدید در بین سیاستمداران علیه شوک درمانی شکل گرفت. بعضیا معتقد بودند یلتسین داره دست به یک "نسل کشی اقتصادی" میزنه. زیر فشارها یلتسین مجبور شد گایدار رو اخراج کنه. اما هیچ کس نمیدونست اگه شوک درمانی متوقف بشه باید چی جایگزینش بشه.
در تاجیکستان گروه های اسلامگرا قصد داشتند یک جمهوری اسلامی در کشور پیاده سازی کنند. چیزی که زنها و غیرمسلمانان رو بسیار میترسوند. یک جنگ داخلی شکل گرفت که بیش از 100 هزار کشته برجای گذاشت.
در روسیه دیگه تقریبا همه الیگارش ها برای خودشون بانک خصوصی داشتند. قرار شد حقوق کارمندان دولتی از این بانک ها پرداخت بشه اما یک فساد گسترده در بانک ها ایجاد شده بود و همه پول بانکها در بازارهای مالی جهانی سرمایه گذاری میشد. بسیاری از کارخونه ها که هنوز دولتی بودند رو به ورشکستی رفتند و کارخونه ها یکی پس از دیگری تعطیل میشدند.
ولادیمیر ژیرینُفسکی، رهبر حزب لیبرال دموکراسی در روسیه بود. او کم کم داشت متقاعد میشد که آمریکا قصد دار شوک درمانی، روسیه رو نابود کنه. او یک گروه از سربازان روس رو به عراق فرستاد تا با کمک صدام حسین

свернуть