Muṭaffifin Sûresi (Arapça: سورة المُطَفِّفین), Kur'an'ın seksen üçüncü suresi ve Kur'an'ın otuzuncu cüz'ünde yer alan son Mekki suresidir. "Mutaffifin", özellikle ölçü ve tartı konusunda hileli satıcılar anlamına gelir. Allah bu surede bu tür insanları kınayarak, sanki ahiret olmadığını sanıyorlar diyor. Sure, kıyamet olaylarıyla ve iyi insanların (hayırseverlerin) ve kötü insanların (günahkarların) özellikleriyle ilgilidir. Tefsir kitaplarına göre bu surenin otuzuncu ayeti Emir-i Mü'minin (a.s) hakkındadır.
Bu sureyi okumanın faziletlerine gelince, bir kimse bu sureyi okursa, Allah'ın onu hiç kimsenin görmediği saf, temiz bir içecekle doyuracağına dair hadisler vardır. Diğer bir hadis-i şeriflere göre ise, bir kimse namazında bunu okursa, cehennem ateşinden korunmuş olur." Bu surenin başında "Mutaffifin" kelimesi geçmektedir. Aynı zamanda "Tatfif Suresi" olarak da adlandırılır. "Tatfif", "Mutaffifin" kelimesinin mastar halidir.
Vahiy Yeri ve Sırası
Mutaffifin Suresi, son Mekki suresi ve Peygamber Muhammed'e (s.a.a) nazil olan Kur'an'ın seksen altıncı suresidir. Kur'an 29'dan sonra ve Kur'an 2'den önce nazil olmuştur. Geleneksel derleme sırasına göre Kur'an'ın otuzuncu cüz'de yer alan seksen üçüncü suresidir.
Ayet ve Kelime Sayısı
Mutaffifin Suresi otuz altı ayet, 169 kelime ve 751 harften oluşmaktadır. Mufassalat surelerinden (kısa ve çok ayetli) biridir.
Bu surenin ilk üç ayeti fıkhî bir hükümle ilgilidir: Eksik satmak, yani satın aldıklarının adil miktarını insanlara vermemek haramdır ve büyük günahlardan sayılır. Surede, yeniden diriliş ve ahiret hayatı anlatılmakta, iyi ve kötü insanlar tanıtılmakta, bu dünyada kâfirlerin müminlere alaycı kahkahalarına dikkat çekilmekte ve kıyamet gününde kâfirlere gülecek olanların müminler olacağı bildirilmektedir. Tefsir-i nimuna'ya göre Mutaffifin suresinin nüzul vesilesi şöyledir: 'Abdullah b. Abbas, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Medine'ye gittiğinde çok sayıda sahtekar tüccarın bulunduğunu söylüyor. Bu ayetler nazil oldu, ayetlere uydular ve sahtekarlıktan kaçındılar. Mecma'ul-beyan'a göre Medine'de "Ebu Cüheyne" adında bir adam yaşıyordu ve onun biri küçük, diğeri büyük olmak üzere iki ölçüsü vardı. Büyük olanı bir şey alırken, küçük olanı ise satarken kullanırdı.
İmam Ali (a.s) İle İlgili Bir Ayet
Allame Tabataba'i, Mecma'u'l-Beyan'dan aktararak, İmam Ali (a.s) hakkında "Yanlarından geçerken birbirlerine göz kırparlardı" ayetinin indiğini bildiriyor. Onun ve diğer bazı Müslümanların Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'i ziyarete gittikleri söylenmektedir. Münafıklardan bir kısmı onunla alay ediyor, birbirlerine göz kırpıyor, gülüyorlardı. Arkadaşlarına gittiklerinde şöyle dediler: "Bugün o cesur adamı (İmam Ali'yi (a.s) kastederek) gördük ve ona güldük". O zaman ayet nazil oldu.
Allame Tabataba'i'ye göre bu kıssa, Sünni Kur'an müfessiri Zemahşerî tarafından da nakledilmektedir. Mutaffifin Suresi'nin on ikinci ayetine göre, dirilişi zalimler ve günahkarlar dışında kimse inkar etmez. Allame Tabatabai el-Mizan'ında şöyle yazıyor:
"Görünen o ki, insanı günahlardan uzaklaştıran tek şey, dirilme inancıdır. Şehvet ve günahlara kapılan insan, amelinin önünde hiçbir engeli kabul edemez. Böylece işlediği günahlar, onu yeniden dirilişi inkara sürükler. "
İmam Bakır'a (a.s) göre günahlardan başka hiçbir şey insanın kalbini çarpıtamaz. Kalp günahlara alışınca, onlar kendisine hakim oluncaya kadar giderek daha çok onları arzular. Daha sonra kalp ters döner.
Tebrizî, Peygamberimiz (s.a.v.)'den bir hadis nakletmiştir: Buna göre, bir kimse Mutaffifin Suresi'ni okursa, Allah onu daha önce hiç kimsenin görmediği saf, temiz bir içecekle doyurur. İmam Sadık'tan (a.s) gelen bir hadise göre, farz namazlarında Mutaffifin suresini okuyan bir kimse, Allah onu kıyametten sonra cehennem azabından korur; ne cehennem ateşi ona kavuşur, ne de o cehennem ateşiyle karşılaşır. Burhan Tefsiri'nde İmam Sadık'ın (a.s) aktardığı bir başka hadise göre, Mutaffifin suresi herhangi bir şey için okunursa, o şey yeryüzündeki her türlü kötülükten ve haşerelerden muaf olur.
Mutaffifin Suresinin İçeriği
Ahirete inanmamanın insanların haklarını hiçe saymadaki etkisi
Birinci konu: 1-28. ayetler
İnsanların maddi haklarının göz ardı edilmesi
İkinci konu: 29-36. ayetler
İnsanların manevi haklarının göz ardı edilmesi
Birinci nokta: 1-6. ayetler
Kısa tedbirlerin kullanılmasında ahirete inanmamanın etkisi
Birinci nokta: 29-33. ayetler
Kâfirlerin müminlere karşı saldırgan muamelesi
İkinci nokta: 7-17. ayetler
Ahireti inkar edenlerin, günahkarların cezalandırılacağı konusunda yanlış zanları
İkinci nokta: 34-36. ayetler
Kâfirleri aşağılamak ve müminleri ahirette yüceltmek
İkinci nokta: 18-28. ayetler
Reddedenlerin yanlış varsayımıSalihlerin mükafatı hakkında ahiret
