8-1-2003 ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΘΙΜΟΥ ΜΠΑΜΠΩ ΓΚΙΟΥΝΟΥ.
ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.
Κάθε χρόνο, στις 8 Ιανουαρίου πραγματοποιούνταν το έθιμο της
«Μπάμπως». Ένα έθιμο προερχόμενο από τις πατρίδες μας στην Ανατολική Θράκη.
Σ’ αυτό το έθιμο κυρίαρχο ρόλο είχαν οι γυναίκες.
Με τους άνδρες να παραμένουν στα σπίτια τους ή να παρακολουθούν από μακριά, ονομάστηκε μεταγενέστερα “Ημέρα της Γυναικοκρατίας”.
Η γιαγιά στην αρχαιότητα, λέγονταν μάμμη και ως έμπειρη στη ζωή, ήταν αυτή που με τη σοφία και την πείρα της βοηθούσε τις έγκυες στη γέννα. ‘Έτσι με τα χρόνια η μάμμη με την μετάθεση του τόνου έγινε μαμή και από γιαγιά απόκτησε τη σημασία της μαίας.
Κατά την ημέρα αυτή όλες οι παντρεμένες γυναίκες του χωριού κάτω από τους ήχους μουσικών οργάνων, (παλιότερα με τους ήχους της γκάιντας), μαζεύονταν στην κεντρική πλατεία και από εκεί πορεύονταν προς το σπίτι της μπάμπως για να της προσφέρουν τα δώρα τους όπως λεκάνη, μια πετσέτα, απαραίτητα άσπρη, σαπούνι, μια κανάτα ίσως, για να πλυθεί να φύγει ο παλιός ο χρόνος από τα χέρια της, όπως έλεγαν και να
έχει καλές και εύκολες γέννες τη νέα χρονιά. Σε κάποια μέρη ανάμεσα στα δώρα ήταν και ένα ζευγάρι παπούτσια διότι έτρεχε
συνέχεια από σπίτι σε σπίτι για τις γέννες και έλιωνε πολλά, καραμέλες, τσουρέκι και άλλα κεράσματα για το καλό του χρόνου.
Γινόταν αναπαράσταση γέννας και στην συνέχεια η Μπάμπω, και το νεογέννητο αναχωρούσαν από το σπίτι με την συνοδεία όλων των γυναικών του χωριού και σχηματίζοντας πομπή με τραγούδια, και χορό πήγαιναν στην πλατεία όπου ακολουθούσε γλέντι με παραδοσιακά εδέσματα και πολύ κρασί.
Οι άνδρες την ημέρα αυτή ασχολούνταν με τις δουλειές του σπιτιού και απαγορεύονταν να κυκλοφορούν στο δρόμο. Φορώντας την ποδιά της νοικοκυράς
έπλεναν ρούχα, σιδέρωναν και φρόντιζαν τα παιδιά.
Αν παρ’ όλα αυτά τολμούσε κάποιος να πλησιάσει, τότε οι γυναίκες τον κυνηγούσαν τον κατάβρεχαν και προσπαθούσαν να του βγάλουν ένα ρούχο, το οποίο στη συνέχεια θα δημοπρατούσαν.
Ακόμα και στις μέρες μας σε πολλά μέρη, κάθε χρόνο στις 8 Ιανουαρίου γίνεται αναβίωση του εθίμου της "μπάμπω γκιουνού" συνεχίζοντας την παράδοση.
(Βίντεο από το αρχείο της Δωροθέας Χρηστίδου).

свернуть