دوستارلیماب (Dostarlimab) یک داروی ایمونوتراپی (ایمنی درمانی) است، یعنی به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند با سلول‌های سرطانی مبارزه کند.

سیستم ایمنی بدن باید به طور طبیعی سلول‌های ناسالم را شناسایی کرده و از بین ببرد. اما بعضی از سلول‌های سرطانی ویژگی‌ای پیدا می‌کنند که می‌توانند از ایمنی بدن «مخفی» شوند و به تعبیری «نقاب» سلامت به صورت می‌زنند! دوستارلیماب، مانند سایر داروهای ایمونوتراپی مشابه خود، چهره واقعی این سلول‌های سرطانی را نشان می‌دهد و کمک می‌کند سیستم دفاعی بدن آن‌ها را از بین ببرد.
دوستارلیماب اولین داروی ایمونوتراپی ساخته شده نیست. پیش از این نیز داروهای ایمنی درمانی دیگری مانند پمبرولیزوماب (کیترودا) و نیوولوماب (اُپدیوو) در سرطان‌های مختلفی تاثیرگذار بوده‌اند. تاثیر بسیار خوب این داروها باعث شده از سال‌های پیش بعضی افراد ایمونوتراپی را «آینده درمان سرطان» بنامند.
دوستارلیماب در خرداد ۱۴۰۱ به علت تاثیر بسیار خوبی که در درمان بیماران سرطان رِکتوم (راست روده؛ انتهای روده بزرگ) داشت معروف شد. در ۵ ژوئن ۲۰۲۲، مقاله‌ای در کنگره سالیانه کلینیکال انکولوژی اروپا معرفی و در مجله Ne
w England به چاپ رسید که نشان می‌داد از ۱۲ بیماری که این دارو را دریافت کردند، تومور هر ۱۲ نفر به طور کامل پاک شده است. همچنین هیچ کدام از بیماران تا ۶ ماه بعد نیز نیاز به درمان دیگر مانند جراحی و شیمی درمانی پیدا نکردند.

با وجود اینکه این مطالعه، فاز ۲ بود و تعداد بیماران وارد شده به آن نیز کم بود، اما با این پاسخ خوب بعید نیست که این دارو در این بیماران تاییدیه دریافت کند.

البته این دارو قبلا برای درمان سرطان رحم تاییدیه گرفته است. در مقاله سال ۲۰۲۱ نشان داده شد که دوستارلیماب در سرطان رحمی که دارای ویژگی dMMR یا MSI-H باشد و به داروهای شیمی‌درمانی خط اول جواب نداده است موثر است.
با وجود تاثیر بسیار عالی دوستارلیماب در درمان سرطان رکتوم در مطالعه گفته شده (که به معجزه شبیه بود)، هنوز بسیار زود است که از تاثیر این دارو در درمان سرطان سخن بگوییم. توجه کنید که سرطان مجموعه‌ای از بیماری‌ها است و هیچ دو سرطانی مشابه هم نیستند؛ بنابراین نمی‌توان یک نسخه ثابت برای همه آن‌ها پیچید.

با این وجود، طراحی و توسعه داروهای تارگت تراپی و ایمونوتراپی در سال‌های گذشته (که دوستارلیماب یکی از آن‌هاست) نتایج درخشانی به همراه داشته است، نتایجی که شاید تا همین ده سال پیش کسی انتظار رسیدن به آن‌ها را نداشت.

شایع‌ترین عوارض جانبی گزارش شده در ایالات متحده شامل خستگی/استنی، حالت تهوع، اسهال، کم‌خونی و یبوست است. عوارض جانبی شایع دیگر گزارش شده در اتحادیه اروپا شامل استفراغ، درد مفاصل، خارش، بثورات پوستی، تب و کم‌کاری تیروئید (سطح پایین هورمون‌های تیروئید) است.
عوارض جانبی جدی در کمتر از ۲ درصد از بیماران شامل سپسیس، آسیب حاد کلیه، عفونت دستگاه ادراری، درد شکمی و تب‌ری بود.

عوارض جانبی ناشی از سیستم ایمنی هم ممکن است رخ دهد از جمله پنومونیت، کولیت، هپاتیت، غدد درون ریز و نفریت.

свернуть